Mirası reddedenler yetim aylığı alabilir mi?

10 Şubat 2016

Vefat eden yakınlarının mirasını reddeden kişiler, Miras Hukuku çerçevesinde mirasçılık sıfatından sıyrılır. Ancak Sosyal Güvenlik Hukuku’na göre mirasçı olarak hak sahipliğinden vazgeçmek zorunda değildir.

Bu nedenle de geride kalanlara hem dul-yetim aylığı hem de ikramiye (veya kıdem tazminatı) ödenir. Ayrıca ikramiyeler mirasa da (terekeye) dahil edilemez.

VEFAT EDENİN AYLIĞINA HACİZ KONULMAZ

Vefat edenin yakınları reddi miras davası sonuçlandığında tüm borçlardan kurtulurlar. Tabi bu durumda miras haklarını da kaybeder.

Ancak vefat eden memur emekli olmadan öldüğü için ikramiyesi de geride kalanlara kalır.

Zira miras hukukuna göre mirasçılık sıfatından sıyrılanlar Sosyal Güvenlik Hukuku çerçevesinde hak sahipliğinden vazgeçemezler.

Gerek dul aylığı gerekse yetim aylığı alacak olan hak sahipleri kendi borçları yoksa hacze de konu edilemezler.

Bu nedenle de geride kalanlara (hak sahibi sıfatlarıyla) hem dul-yetim aylığı hem de ikramiye (veya kıdem tazminatı) ödenir.

Bu arada hem aylıklar hem de ikramiyeler mirasa da (terekeye) dahil edilemez. Vefat edenin borçları nedeniyle de hem aylıklara hem de ikramiyeye haciz konulamaz.

HER ŞEY TEK BİR DİLEKÇEYE BAĞLI

Durumu anlayamayanlar için farkı tersten giderek anlatayım. Mesela, hiç evlenmeden 15 yıllık memur iken vefat eden birisinin anne ve babası da emekli ise ortada aylık verilecek ikramiye verilecek hak sahibi yoktur. Ama anne-baba ile varsa vefat edenin kardeşleri mirasçıdır. Mirasçı Yani ikramiye de dul-yetim aylığı da terekeye dahil değildir.

Bundan ötürü de mirasa konu edilemez. Şayet, vefat eden memur sağlığında emeklilik dilekçesi vermiş ve emekli edilmiş iken vefat etmiş olsaydı yani ikramiye kendisi adına çıksaydı bu durumda terekeye dahil edilirdi.

Yani emeklilik talep dilekçesi verip işinden ayrılsaydı ve sonra vefat etseydi, tahakkuk eden ama daha ödenmeyen ikramiye mirasa konu edilir, terekeye dahil olurdu. sıfatıyla ölenin ikramiyesini de alamazlar, ölüm aylığı da alamazlar. Çünkü ikramiye de ölüm aylıkları da Miras Hukuku’nun değil Sosyal Güvenlik Hukuku’nun konusudur.

Konuyla ilgili olarak, Yargıtay 2.HD 20.01.1977 gün ve 295/414 sayılı kararı ile “Görevi başında ölenin aylığa hak kazanan eş ve çocuklarına verilen emekli ikramiyesinin terekeye dahil olmadığına” ( 5434 SK m.89 ) karar vermiştir.

İŞTE EMSAL YARGITAY KARARI!

Konuyu daha iyi anlatabilmek için örnek olarak bir de Yargıtay Kararı veriyorum. 

(E. 2005/23073, K. 2005/26042, T. 26.12.2005) n MİRASIN REDDİ (Borçluların Murislerinden Kendilerine Bağlanan Maaşı Sahiplenmelerinin Murisin Mirasını Reddetmelerine Engel Teşkil Etmeyeceği – Terekeye Dahil Olmadığı) 

MURİSİN ALMAKTA OLDUĞU MAAŞ (Terekeye Dahil Olmadığı – Borçluların Murislerinden Kendilerine Bağlanan Maaşı Sahiplenmeleri/ Mirası Reddetmelerine Engel Teşkil Etmeyeceği) 

MURİSİN BORCU (Borçluların Murislerinden Kendilerine Bağlanan Maaşı Sahiplenmelerinin Murisin Mirasını Reddetmelerine Engel Teşkil Etmeyeceği) 

ÖZET: Borçluların bağlanan maaşı sahiplenmeleri TMK’nun 605’inci maddesi uyarınca murisin mirasını reddetmelerine engel teşkil etmez. Zira murisin (miras bırakanın) herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan almakta olduğu maaşı terekesine dahil değildir.

SAĞLIK AKTIVASYONUNU SGK YAPAR

Ali Bey, ben şu anda sigortalı olarak çalışıyorum. Ama eşim 31.12.2015 tarihinde işten çıktı. Kendi muhasebecime eşimin işten ayrıldığının bilgisini verdim, SGK’ya da bilgi vermek zorunda mıyım? Eşimin benim sigortam üzerinden otomatik olarak yararlanabilir mi?

(Erhan Ertaş) Erhan Bey, eşiniz işsiz kaldığı tarihten önceki 1 takvim yılı içinde 90 günlük primi varsa işten ayrılma tarihinden itibaren 100 gün daha (kendi üzerinden) sağlıktan yararlanma hakkı var.

100 günden sonra da SGK bilgisayarı otomatik olarak eşinizi sizin üzerinize kaydeder buna da aktivasyon denir. Şayet otomatik aktivasyon olmamışsa SGM’lerden en yakınına gidip aktive ettiriniz.