Nişanlıma ceyiz parası var mı?

21 Şubat 2005

Ali Tezel



[email protected]
[email protected]


Nişanlıma ceyiz parası var mı?




Ali abi, nişanlım SSK’lı olarak bir işyerinde çalışmaktadır. Babası SSK’dan emekli iken vefat etmiş çalışmayıp da evlenen ablaları çeyiz parası almışlardı. Aynı hak bu kız kardeş yani nişanlım için de geçerli mi? Geçerli ise şartları nelerdir? Duyduğuma göre SSK’daki yatırılan primleri silinirmiş yani yeniden 0 günden başlamış olacakmış. Hiç kimseden net yanıt alamadım. Uğur Çalışkan

Uğur kardeşim, SSK’dan yetim aylığı alırken evlenen kızlara SSK, son aldıkları yetim aylığının 24 katını çeyiz parası olarak öder. Nişanlın halen çalışıyor olduğundan babası üzerinden (SSK’dan) yetim aylığı alamaz. Yetim aylığı alamayacağı için de çeyiz parası alamaz. Ancak, işini bırakır (yani çalışmaz) ise SSK’ya başvurarak yetim aylığını başlatabilir ve bu durumda evlendiği takdirde çeyiz parası alma hakkı olur.

Duyduğunuz diğer olay ise evlenen kadınların evlenmeden önce SSK’ya ödenmiş primlerini geri almalarıdır. 506 Sayılı Kanun’un Ek 1’inci Maddesi gereğince, ‘Evlenme dolayısıyla işlerinden ayrılan kadın sigortalılara kendileri ve işverenleri tarafından 5417, 6900 ve 506 sayılı kanunlara göre ödenen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin yarısı, yazılı talepleri üzerine, toptan ödeme şeklinde verilir.

İşten ayrıldıkları tarihten itibaren bir sene içinde evlenmiş veya evlendikleri tarihten itibaren bir sene içinde işinden ayrılmış olan kadın sigortalılar, evlenme dolayısıyla işten ayrılmış sayılırlar.

Evlenmeleri dolayısıyla toptan ödemeden faydalanmış bulunan kadın sigortalılardan 506 sayılı Kanuna tabi bir işe girenler, kendilerine verilen primleri aldıkları tarihten itibaren %5 faizi ile Sosyal Sigortalar Kurumu’na iade ettikleri takdirde sigortaya tabi eski hizmetleri 506 sayılı kanunun tatbikatında nazara alınır. Toptan ödeme şeklinde aldıkları primleri Sosyal Sigortalar Kurumu’na iade etmeyenlerin sigortalılık süreleri, 506 sayılı kanuna tabi işlere yeniden girdikleri tarihten başlar. ‘

Madde metninden de görüleceği üzere, nişanlınız evlendiği (resmi nikahlandığı) tarihten itibaren bir yıl içinde SSK’ya başvurabileceği gibi işinden ayrıldıktan sonraki bir yıl içinde de evlenirse yine başvurabilir. Kendisine ödenen primlerin yarısı ödenir ve hizmetleri de silinir. İleride isterse yeniden SSK’lı olarak çalışmaya başlarsa aldığı parayı faizi ile geri ödeyerek, hizmetlerini geri satın alabilir.



——————————————————————————–



Emekli aylığınız 646 YTL olur

Sayın, Ali TEZEL, ben Palu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nde şef olarak görev yapıyorum. 1983 senesinin 23 Aralık tarihinde sakatlık oranım %40 olarak sakatlık kadrosunda işe alındım. Şu an 21 senemi doldurmuş durumdayım. Aklıma takılan emekli olsam maaş bağlanma oranım ne olur. İkramiyem nasıl hesaplanır. Kadro derecem 1/1 ve ek göstergem 2200’dür. Saygılarımla durumu bilgilerinize arz ederim. Ali Emir

Sayın şefim, 5434 Sayılı Kanun’un 39’uncu maddesinin (j) bendine göre, ‘Sakatlıkları sebebiyle ilgili mevzuat uyarınca göreve alınanlardan en az 15 yıl fiili hizmeti bulunanların istekleri üzerine emekliye ayrılabileceği…’ hüküm altına alınmıştır. Buna göre özürlü memurların emekli olabilmesi için gerekli olan hizmet süresi 15 yılını tamamlamış ve geçmişsiniz ve sizlerin emekliliğinde diğer memurlarda olduğu gibi ayrıca bir yaş şartı da olmadığından dilediğin zaman emekli olabilirsin. Emekli aylığınız hesaplanırken aylık bağlama oranınız 21 yıl (50+21=71) için %71 olup 21 yıldan sonraki her bir yıl için %1 daha fazla hesaplanır. Bugün emekli olsan 646.55 YTL emekli aylığı ve 19.123,73 YTL ikramiye alabilirsiniz.



——————————————————————————–



Okurlara Cevaplar

Kadir Orhan-Kocabaş-Bundan sonra SSK’ya isteğe bağlı prim ödemek için dilekçe göndermenizi tavsiye ederim, isteğe bağlı olarak SSK’ya 1260 gün (3,5 yıl) prim ödemeniz şartıyla SSK’dan 47 yaşında yani 12.08.2011 günü emekli olursunuz. T.C. Emekli Sandığı hizmetlerini ihya ettirmeniz şimdilik gerekmez.

Nükhet Açınmış-SSK’dan emekli olduğunuzdan Bağ-Kur’dan yetim aylığı alamazdınız, Bağ-Kur siz emekli olduktan sonra ödediği tüm yetim aylıklarını geri alır.

Sedat Ergani-Kütahya-Türkiye’de sosyal güvenceniz olmadığı dönemler için Almanya’da geçen sürelerinizi günlüğü 2 dolardan halen öğretmen olarak kesenek ödediğiniz T.C. Emekli Sandığı’na ödeyebilirsiniz. İleride zamanınız gelince ayrıca Almanya’dan da emekli olabilirsiniz.



——————————————————————————–



Emeklİye Kıdem Tazminatı

Ali Bey ben babamın sorularının yanıtlarını sizden öğrenmek istiyorum. Babam 1988 yılında Anadolu Üniversitesi matbaasından emekli oldu. Fakat işten ayrılmadı çalışmaya devam etti ve son çıkan yasayla tercih yapmak zorunda kaldı. Tercihini çalışmaya devam yönünde kullanıp, emekli aylığının kesilmesini talep etti. Emekli maaşı olarak 400 milyon alıyordu ve şu anda 660 milyon net maaşla çalışıyor. 1 Ocak 2005’ten sonraki çalışmalarının ileride emekli olmak istediğinde maaşa katkısı olacak mı? Ayrıca emekli olduktan sonraki yani 1988’den sonraki çalışmasıyla ilgili Kıdem Tazminatı’nın ödenip ödenmeyeceğini merak ediyoruz. Bu konuda bizi aydınlatırsanız sevinirim. İsmi Mahfuz

Babanız, 2005 Yılı Bütçe Kanunu’nun 25’inci maddesinin (f) fıkrası uyarınca kamuda emekli statüsü ile emekli aylığı ile çalışması yasaklandığından, 506 Sayılı Kanun’un 63’üncü maddesi gereğince emekli aylığını kestirip, normal SSK’lı olarak çalışmaya başlamış. Babanızın 660 milyon lira olan net maaşı brüt olarak yaklaşık olarak 940 milyon liradır. Buna göre bundan sonra SSK’ya bildirilecek olan çalışma gün sayısı ve kazançları ile emekli aylığı yeniden hesaplanacaktır. Verdiğiniz bilgilere göre babanız taban (en düşük) aylıktan emekli olduğundan bundan sonraki kazançları bir miktar emekli aylığını etkiler ama enflasyonu hariç tutarsak bir yıllık çalışması ile 10-15 milyon kadar daha fazla emekli aylığı alabilir.



——————————————————————————–



İsteğe bağlı ve ödeme makbuzu

Yazılarınızı uzun zamandır Akşam Gazetesi’nden takip ediyorum, fakat benim mağduriyetim biraz farklı. 01.12.1974 tarihinden itibaren çalışarak SSK’ya 870 iş günü prim ödedim. Evliliğimden dolayı bir müddet ödeyemedim ama daha sonra 08.03.1993 tarihli dilekçemle İstanbul Gaziosmanpaşa Sigorta Müdürlüğü’ne müracaat ettim. Araştırma sonucu isteğe bağlı prim ödememde sakınca olmadığı 01.04.1993 tarihinden itibaren 31.12.2004 tarihine kadar muhtelif banka şubelerine ve GOP SSK Müdürlüğü’ne zaman zaman cezalı olmak kaydıyla ödemelerimi yaptım. 5070 iş gününü tamamladım ve SSK müdürlüğüne 02.02.2005 tarihinde dilekçemi verdim. Benden Ocak 1998 ayından geriye dönük makbuzlarımın asıllarını istediler. 1996 yılının 9’uncu ay makbuzunun olmadığını ve bulmam gerektiğini ve bulamadığım takdirde 1996 yılının ödemelerinin tarafıma iade edileceğini yeniden bir yıl daha prim ödemem gerektiğini söylediler. Bu durum karşısında bu yasanın bana göre çok yanlış olduğunu,11 yıl prim ödeyen bir kişinin 1 ay için 1 yılının feda edilmesinin çok yanlış olduğunu düşünüyorum. Bu konuda ne yapmam gerekir?

Hatice (Korkut) Yaman

Hatice Hanım, SSK’nın bilgisayarlarında 1998 yılından sonraki ödemeler görünür ve bu nedenle de emeklilik aşamasında isteğe bağlı sigortalılardan 1998 yılı öncesinin ödeme makbuzlarının asılları istenir. Eğer eksiklik var ise bu eksik olan ödeme gecikmez zammı ile tahsil edilir ve edilmesi gerekir. 1996 yılının bir ayı eksik olunca tüm yılın ödemelerinin geçersiz sayılması gibi bir uygulama akla ve mantığa uymamaktadır. Bu nedenle öncelikle yapmanız gereken, eksik olan 1996 yılının 9’uncu ayının makbuzunu bulmaya çalışmaktır. Bulamadığınız takdirde bu ayın primini gecikme zammı ile birlikte SSK’ya ödemeniz gerekir. Gaziosmanpaşa Sigorta Müdürü Embiya Saltoğlu da siz ve sizin gibi sigortalılara yardımcı olmayı görev bilen müdürlerdendir. Bütün girişimlerden de sonuç alamazsınız yani emeklilik başvurunuz reddedilirse İş Mahkemesi’nde bu ret kararını dava edin, vicdana ve mantığa sığmayan olaylardan hep siz çalışanlar haklı çıktınız.