REFERANS-Anlaşmalı Fesih Olur mu?
9 Aralık 2005
Anlaşmalı Fesih Olur mu?
Geçen hafta ziyaretine gittiğim bir işyerinde, “Anlaşmalı Fesih Olur mu?” diye bir soru ile karşılaştım ve konuyu açmalarını söyledim. Biliyorsunuz, 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 17 inci maddesi gereğince hem işçi hem de işveren karşı tarafa belirli bir süre önceden haber vererek iş akitlerini sona erdirebildikleri gibi haklı sebeple ve derhal işçi 24 üncü, işveren de 25 inci madde gereğince işi sona erdirebiliyorlar. Buna mukabil 1475 Sayılı Eski İş Kanunu’nun halen uygulanan tek maddesi olan “Kıdem Tazminatı” başlıklı 14 üncü maddesi gereğince de kimin ne zaman kıdem tazminatı ödeyeceği bellidir ve ya işçiyi işveren çıkarır ya da işçi kendisi istifa eder ki her bir hale göre kıdem tazminatı ödenip ödenmemesine karar verilebilir. Bütün bunlardan ayrı olarak, işçi ve işverenin karşılıklı olarak iş akitlerini sona erdirmesini yazılı hale getirmeyi amaçlayan anlaşmalı fesihe neden ihtiyaç duyduklarını sorunca iş ortaya çıktı, amaç İş Güvencesi gereğince işverenin kıdem ve ihbar tazminatı vererek işten çıkardığı işçinin “ İşe İade Davası” açmasının önüne geçmek. Yani, işçi ve işveren anlaşarak belirsiz süreli hizmet akdini iki tarafın muvafakatı ile sona erdiğinden bahisle işçinin işe iade davası açamayacağı iddiasını mahkemede öne sürmek. İşte sorun burada ve bunun için aşağıdaki sorulara cevap vermek gerekir.
1-Karşılıklı feshi içeren anlaşmalı fesih ile işçiye kıdem tazminatı ödenebilir mi? Ödenebilir deniyorsa hangi düzenlemeye göre ödenir, ödenemez ise ödenen para ilgili defterlere kanunen kabul edilen gider yazılabilir mi?
2-Anlaşmalı fesih sonrası işgüvencesi nedeniyle işçi işe iade davası açabilir mi? Açamaz, çünkü kendisi iş aktini feshetti deniyorsa kıdem tazminatını nasıl ödüyorsunuz? Gerçek iradesi işten çıkmak değildi diyorsanız dava açamaz demenizi nasıl savunuyorsunuz?
3-İşsiz kalan işçi işsizlik ödeneği alabilir mi?
4-İşçinin gerçekten iradesi işi bırakmak mı yoksa kıdem tazminatını kurtarmak mı?
5-İş Hukuku buna cevaz verir mi?
Bana göre vermez çünkü, belirli bir amaca (üretime) ulaşmada birlikte ama paylaşımda rakip iki taraf arasındaki ilişkileri düzenleyen İş Kanunu’nun emredici düzenlemelerine aykırı olduğu gibi kanunun bazı maddelerinin işlemez hale getirilmesi yani kanuna karşı hileye hukuk sistemi izin veremez ve korunamaz. Bu biraz da tıpkı beyaza imza denilen boş istifa ve ibranameyi aleyhine kullanamadığı gibi İŞÇİNİN GERÇEK İRADESİNİ yansıtmayan fesih anlaşmasını da kullanamaz.
Daha çok su götürebilecek anlaşmalı fesih konusu kanuna karşı hile ve kanunun öngördüğü ve verdiği bazı hakları da ortadan kaldıran bir yasadışı uygulamadır ki bu hukuk sisteminde korunamaz, korunmamalıdır.
Yurtdışı Borçlanması Düşürüldü
3201 Sayılı Kanun gereğince, Yurtdışında bulunan Türk vatandaşlarının, sosyal güvenlik için ödedikleri prim miktarı günlük 5 dolardan 3,5 dolara düşürüldü. Resmi Gazete’de 06.12.2005 günü yayımlanan Bakanlar Kurulu’nun konuya ilişkin kararına göre, 10 Mayıs 2005’te günlüğü 2 dolardan 5 dolara yükseltilen borçlanmanın tutarı kamuoyundan gelen yoğun şikayet üzerine 3,5 dolara indirilmiştir. Bu arada, 10 Mayıs 2005’ten bugüne kadar, bu tarihten önce veya sonra başvurulmuş olmasına bakılmaksızın, 5 dolar üzerinden borçlanma tutarını tamamen veya kısmen ödeyenlerin de 06.12.2005 gününden itibaren 6 ay içinde başvurmaları halinde, yeni belirlenen miktar üzerinden borçlanma tutarları ve bağlanmışsa aylıkları yeniden hesaplanacak. Fazladan alınmış tutarlar, ödeme tarihindeki Yeni Türk Lirası üzerinden iade veya mahsup edilecektir.
Kısa…Kısa…Kısa…Kısa…
A. Haydar Çakmak-08.10.1984 işe başlama tarihi ve 02.04.1952 doğum tarihi ile 3600 günle 57 yaşında (02.04.2009) SSK’dan emekli olabilirsiniz. Süresini yazmamışsınız ama askerlik borçlanması yaparsanız mesela 20 ay askerlik yapmışsanız bu kere 08.02.2008 günü en az 5150 günle emekli olursunuz.
Erol Babacan- İş kazası neticesi %22 rapor oranıyla SSK’dan sürekli işgöremezlik geliri alıyorsunuz ama vergi indirim belgesi almanız biraz zor. Zira, bu belge için en az %40 gerekir. Belgeyi alabilirseniz hemen alamazsanız 1985 başlangıcı ile 49 yaşında en az 5300 günle SSK’dan emekli olursunuz…
