Referans Gazetesi-Çeşitli İşveren Sorularına Cevaplar
4 Ağustos 2006
Çeşitli İşveren Sorularına Cevaplar
1-Emekli Yabancı İşçi SGDP’li mi?
Ben bir işverenim. İşçi girişi yapacağım, işe alacağım kişi K.K.T.C’den emeklidir. Girişini tüm sigortalılık kollarından mı yoksa SGDP’den mi yapacağım? Ercan Çalışkan
Beyefendi, KKTC ile ülkemiz arasında yapılan Sosyal Güvenlik Antlaşması gereğince, her iki ülkeden birinin vatandaşlarının diğer ülkenin Sosyal Güvenlik mevzuatına göre, o tarafın vatandaşları ile eşit işleme tabi tutulmaları prensibi vardır. Bu durumda KKTC’den yaşlılık aylığı sahibi birisinin sosyal güvenliği Türkiye’de yaşlılık aylığı alan birisinin çalıştırılması gibi olacaktır. Öyleyse, 506 Sayılı Kanun’un 3 üncü maddesinin II-C bendine göre; “C) Kanunla kurulu sosyal güvenlik kurumlarından malullük veya emekli aylığı almakta iken bu Kanuna tabi sigortalı bir işte çalışanların 78 inci maddeye göre tespit edilen prime esas kazançları üzerinden 63 üncü madde hükmüne göre Sosyal Güvenlik Destek Primi kesilir” Yani kendisini emekli olarak SGDP ödeyerek çalıştırabilirsiniz. Bu arada KKTC vatandaşlarının yabancı sayılıp- sayılmadığı ve çalışma izni alınması konusunu sormadığınızdan değinmedim.
2-Yurtdışı Göreve Harcırah
Müsaadenizle iki sorum var.
1)Yurtdışı gezilere sık sık giden bir çalışanımız, yıllar sonra işten ayrılacağı için , harcırah talebinde bulunuyor. Bu kişinin yol masrafları giderleri falan şirket tarafından karşılanmıştı. Şimdi istediği yurtdışında ailesinden uzak ve fazla mesaili çalışmalarının karşılığı böyle bir hak talebi olabilir mi?
2) Şirketlerimizden birinde 30 gün diğer şirkette ayda 4 gün gözüken bu işçinin , 4 gün gözüktüğü şirketten yıllık izin ücreti ve izin talebi hakkı olabilir mi? Y. Bayram
Sayın okurum, işyerlerinin bulunduğu yerden başka bir yere geçici görevle gönderilen işçilere harcırah ödenip ödenmeyeceği hususunu düzenleyen bir yasal metin memurlar için vardır ama işçiler için yoktur. Bu durumda çözüm işyerinizde sendika ve buna bağlı olarak TİS (Toplu İş Sözleşmesi) varsa TİS hükümlerine göre TİS yoksa işçi ile işveren arasındaki bireysel hizmet akdine göre çözüme kavuşturulacaktır. Sorunuzda hak talebi olabilir mi demişsiniz, tabi ki her vatandaşın hemen her konuda, hemen herkesten bir hak talebi olabilir önemli olan bu talep idari ve kaza-i mercilerde karşılık bulur mu? İşyerinizdeki TİS veya bireysel hizmet akitlerini bilemediğim için buna olumlu veya olumsuz cevabım ancak bu belgeleri görmemle mümkün.
İkinci sorunuza gelince, dinlenmek her işçinin hakkıdır ve aynı anda iki işyerinde (iki ayrı tüzel kişilikte) çalışan birisinin her iki işvereninden yıllık izin hakkı vardır. Bu işçiniz ayda 30 gün çalıştığı şirkette ilk yılını tamamladığında (ben yeni işe girmiş varsaydım) 14 işgünlük, ayda 4 gün çalıştığı işyerinde bir takvim yılını tamamladığında da o ayın ilk 14 iş gününe denk gelen çalışma günü kadar (sanırım 2 gün) yıllık ücretli izni olacak.
3-2007’de 3,5 Yıl Şartı Kalkıyor mu?
01.01.2004 tarihinde SSK’lı olarak bir ay çalıştıktan sonra 1994’de işyeri açarak Bağ-Kur’lu oldum 9 yıl 4 ay 19 gün Bağ-Kur’lu olarak çalıştım ve 516 günlükte tekrar SSK’ya prim ödemekteyim yeni kanuna göre yılbaşında isteğe bağlı sigortaya geçebilir miyim? 3.5 yıl şartı kalkıyor mu? Birde belirttiğim çalışma dilimlerine göre ne zaman emekli olabilirim? Nevin Erdaş
Hanımefendi gönderinizde bana göre tarih hataları ile tanım hataları var. Mesela 2004 de SSK’lı olup sonra 1994 yılında işyeri açtım diyorsunuz sanırım tarih hatası var. İsteğe bağlıya geçebilir miyim, 3,5 yıl şartı kalkıyor mu diyorsunuz sanırım SSK’da isteğe bağlı olmak için gereken 1080 günü (3 yılı) kastediyorsunuz. Evet 2007 yılında yürürlüğe girecek olan 5510 Sayılı SS ve GSS Kanunu gereğince isteğe bağlı sigortalı olmak için 1080 gün şartı kalkıyor ama 5510’un isteğe bağlısına ödenecek primler ise SSK’lı gibi değil Bağ-Kur’lu gibi değerlendiriliyor. Yani 2007’den sonra başlayacağınız isteğe bağlı ile ancak bir Bağ-Kur’luymuşsunuz gibi en az 7200 gün sayısı ile emekli olursunuz. SSK’lı gibi emekli olabilmek için sizin bir işyerinde çalışıp işçi gibi SGK’ya (Sosyal Güvenlik Kurumuna) bildirilmeniz gerekir. Emekliliğinizi ise tarih hataları ile doğum tarihinizi belirtmediğinizden hesaplayamadım.
