REFERANS GAZETESİ-Yeminli Mali Müşavirlerin Asgari İşçilik Raporu Düzenleme Yetkisi
7 Ekim 2005
Yeminli Mali Müşavirlerin Asgari İşçilik Raporu Düzenleme Yetkisi
07.10.2005 / Ali Tezel / Haber
1987 yılında kaldırılan, “ölçümleme” yerine 1994 yılında 3917 Sayılı Kanun ile yeniden uygulanmaya başlanılan “asgari işçilik” uygulamasında, uygulamayı yapacak olan SSK Sigorta Müfettişlerinin sayıca yetersizliği üzerine, kanuni dayanak olmaksızın Tebliğ ve genelgelerle Yeminli Mali Müşavirler ile Mali Müşavirlere, asgari işçilik raporu düzenleme yetkisi verilmişti. Yasal dayanaktan yoksun bu yetki devri konusunda idari yargıda açılmış davalarla bazen geri alınmış bazen de uygulanmış ve 616 Sayılı Khk sonrasında SSK’nın kanunsuz kalmasıyla uygulama sona ermiştir.
4958 Sayılı Kanunla Yeniden Başlıyor!!!
SSK’yı “Kanunsuz Kurum” olmaktan kurtaran 4958 Sayılı Kanun’un 06.08.2003 günü Resmi Gazete’de yayınlanmasından sonra aynı kanunun 49 uncu maddesiyle 506 Sayılı Kanun’un 130 uncu maddesine aşağıdaki fıkra ilave edilmiştir.
“İhaleli işler ile özel bina inşaatı işyerleri işverenlerine, Kuruma prim borçlarının bulunmadığını gösteren ilişiksizlik belgesinin verilmesinde, 01.06.1989 tarihli ve 3568 sayılı Kanuna göre yetki verilmiş serbest muhasebeci malî müşavirler ile yeminli malî müşavirler tarafından iş yeri kayıtlarının incelenmesi sonucunda Kuruma bildirildiği tespit edilen işçilik tutarlarının uygunluğu, Kurumun denetim yetkisi saklı kalmak kaydıyla, esas alınabilir. Şu kadar ki, usul ve esasları Kurumca belirlenmiş hesaplama yöntemine uygun olarak serbest muhasebeci malî müşavir ve yeminli malî müşavirce düzenlenen rapor ile Kuruma yeterli işçilik bildirilmediği anlaşılan iş yeri ve işverenlerinin tespit edilen fark işçilik tutarı üzerinden hesaplanacak prim ve gecikme zammı tutarının bu Kanunun 140 ıncı maddesinin birinci fıkrasını (c ) ve (d) bentleri uyarınca verilecek idarî para cezaları ile birlikte ödemeleri kaydıyla ilişiksizlik belgesi verilebilir. Kurumca belirlenen usul ve esaslara aykırı hareket ederek, Kurum zararına sebebiyet verdiği anlaşılan meslek mensuplarınca düzenlenen raporlar dikkate alınmaz ve bunların daha sonra düzenleyecekleri raporlar hiçbir zaman Kurumca işleme konulmaz. Gerçeğe aykırı rapor düzenleyen meslek mensupları hakkında Kurumun genel hükümlerine göre takip hakkı saklıdır. Bu fıkranın uygulanmasıyla ilgili esas ve usuller Kurumca çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir. ”
Yönetmelikler ve Tebliğler Yayınlandı
Bu yasal düzenlemeden sonra SSK önce Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde (SSİY) gerekli düzenleme ve eklemeleri yapmış bilahare, 15.07.2004 günkü Resmi Gazetede, Sosyal Sigortalar Kurumu Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ile Yeminli Mali Müşavirlerce İşyeri Kayıtlarının İncelenmesinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’i yayınlatmıştır. Bu yönetmeliklerden sonra da 08.12.2004 günkü Resmi Gazete’de, “Sosyal Sigortalar Kurumu Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ile Yeminli Mali Müşavirlerce İşyeri Kayıtlarının İncelenmesinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğ”i yayınlatmıştır. Tebliğ gereğince SSK Yönetim Kurulunun 05/08/2004 tarihli, K.VIII/1566 sayılı kararı ile ihale konusu işlerde istihkak tutarı, özel bina inşaatlarında da maliyet tutarı 5 (beş) trilyon liraya kadar (bu rakam dahil) olan işlerle ilgili raporların serbest muhasebeci mali müşavirlerce düzenlenmesine, yeminli mali müşavirler için ise, bu konuda bir sınır aranılmamasına karar verilmiştir.
29.09.2005 günkü Resmi Gazete’de de, raporlarda kullanılacak “asgari işçilik ücreti oranlarını gösterir” listeyi içeren tebliğ yayınlanmıştır.
Beklenen Genelge Var
4958 Sayılı Kanun gereğince yeminli mali müşavirler ile mali müşavirlerin SSK’da müstakil bir geçici dosyada işlem gören ihaleli işler ile özel bina inşaatları konusunda rapor düzenleyebilmesi için eksik bir yan kalmamakla bir bu raporları teslim edecekleri SSK Sigorta Müdürlüklerinin yapacakları işleri talimatlandıran bir genelge eksiği vardır. Bu genelgeden sonra düzenlenen raporların Kurum üniteleri tarafından işleme alınmasına başlanabilecektir.
TBMM’deki Tasarı ve Yeminliler
Üç sosyal güvenlik kurumu (SSK, Bağ-Kur, T.C. Emekli Sandığı) ile bu kurumların uygulama kanunlarını (1479, 506, 5434, 2925, 2926) teke indiren “Sosyal Sigorta ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Tasarısı”nın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen metnine göre Asgari İşçilik Raporu Düzenlemesi yetkisi sadece Yeminli Mali Müşavirlere bırakılmakta olup mali müşavirlerden alınmaktadır.
