ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
1 Ekim’den Sonra Hem Eşimden Hem de Kendimden Dolayı Aylık Alabilecek miyim?
2002 yılında SSK hastanesinde tıp doktoru olarak görev yapan eşimi kaybettim. Eşim 5 yıl görev yapmış memur olduğu için biri kız diğeri erkek olan iki çocuğuma okumadıkları takdirde 18 yaşına, yüksek öğretimlerine devam ettikleri takdirde 25 yaşına kadar sürmek üzere aylık bağlandı. Fakat ben, eşim 10 yılını dolduramadığı için aylık almaya hak kazanamadım.
Şu an ustaöğretici olarak çalışmaktayım ve eşimden sonra evlenmedim. Kabul edilen yeni sosyal güvenlik yasası ile ben de aylık almaya hak kazandım mı? Eşimin hizmetleri zamanaşımına uğramış mıdır? Kazanmışsam aylık ödemeleri ne zaman başlar? Çocuklarımın aylık alma süreleri yine eskisi gibi mi? Ayşe BAYRAM
Sayın Okurum,
SSGSS Kanunuyla 1 Ekim 2008 tarihinden önce ölen, ancak 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre, yeterli hizmet süresi bulunmadığı için dul ve yetimlerine aylık bağlanamamış olanların, prim ödeme gün sayısı bakımından SSGSS Kanunu hükümlerine göre ölüm aylığına hak kazanan hak sahiplerine, müracaat tarihini takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanacak.
Bu doğrultuda 5-10 yıl arası hizmeti varken vefat eden eşinizden dolayı 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren size dul aylığı, kız çocuğunuza evlenmesine veya çalışmaya başlamasına kadar yetim aylığı, erkek çocuğunuza ise öğrenimine devam etmediği takdirde 18 yaşına, ortaöğrenimine devam ettiği sürece 20 yaşına, yüksek öğrenimine devam ettiği sürece 25 yaşına kadar yetim aylığı bağlanabilecek.
Yani hem kız çocuğunuza bağlanan aylık belli bir yaşla engellenmeyecek ve size malûl ve muhtaç olma koşullarını sağlamasanız hatta kendiniz de çalışıyor olsanız bile aylık bağlanabilecek.
Eşinizin kesenekleri zamanaşımına uğramış olması nedeniyle hizmetleri tasfiye edilmiş olsa bile, tasfiye edilmiş süreleri başkaca bir işleme gerek kalmaksızın birleştirilecek hizmet olarak kabul edilecek.
Erkek çocuğunuz da bu yaşlardan önce çalışmaya başlarsa veya evlenirse onun da aylığı kesilecek. 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren halen SGK bünyesine geçmiş bulunan Emekli Sandığı’na başvurabilirsiniz. Sizin memuriyet dışında çalışmanız dul aylığı almanıza engel değil, evlenmediğiniz sürece vefat eden memur eşinizden dolayı bu aylığı almaya yasal olarak devam edebilirsiniz. Zaten ustaöğretici olduğunuza göre şu anki adıyla SSK’lı, yeni dönemde ise 4/a sigortalısısınız.
Okur Sorularına Kısa Cevaplar
Abidin ANDAS– 28.12.1953 doğumlu, 01.01.1986 – 30.09.2001 tarihleri arasında 15 yıl 8 ay 29 gün Bağ-Kur’lu olmuş bir sigortalı olarak 57 yaşınızı dolduracağınız 28.12.2010 tarihinde Bağ-Kur’dan emekli olabilirsiniz. Şayet 01.07.1992 tarihinde Bağ-Kur kaydınızı kapatıp SSK’lı olarak bir işyerinde çalışmaya başlayarak en az bin 260 gün SSK’ya prim ödemiş olsaydınız, yüzde 80 özür oranınızla vergi indiriminden yararlanarak 01.01.2001 tarihinden itibaren (yedi yıldır) emekli olabilirdiniz.
Sabri TOK/BOLU – 1967 doğumlu, 15.06.1988 ilk sigortalılık girişli, 6 bin 970 günü olan, yüzde 40 özürlü raporuyla vergi indirim hakkı kazanmış bir sigortalı olarak hem 15 yılı hem de 3 bin 600 günü tamamlamış olduğunuzdan 506 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesine göre yaşa tabi olmadan özürlü statüsünden emeklilik hakkını kazanmış durumdasınız.
Rumuz: FERYUR – Vefat eden Emekli Sandığı emeklisi dedenizden dolayı yetim aylığını yien vefat eden SSK emeklisi babanızdan dolayı dul aylığı almakta olan annenizin yetim aylığına, ölen Bağ-Kur emeklisi kocasından dolayı dul aylığı almakta olan teyzeniz ortak olabilir. Her ikisi de Emekli Sandığı emeklisi dedenizden dolayı yetim aylığını birlikte alabilirler.
İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI
1988-1993 Yılları Arasındaki Vergi Mükellefliği Bağ-Kur’lu Yapar
1964 doğumluyum. 1980-1981 yılları arasında 301 günlük SSK sigortalılığım var. 1984-1985 yıllarında yerine getirip henüz borçlanmadığım 18 aylık askerliğim var. 26.10.1993 tarihinden beri Bağ-Kur sigortalısıyım. 1988-1993 yılları arasında sürücü kursu işletmeciliğinden dolayı vergi mükellefi olarak geçirilmiş sürem bulunuyor. Bu sürelerimi Bağ-Kur’a borçlanabilir miyim? Bağ-Kur’a askerliğimi de borçlanırsam ne zaman emekli olabilirim? Bağ-Kur’u kapatıp SSK’ya geçersem askerliğimi SSK’ya borçlanarak ne zaman emekli olabilirim? Mehmet KÖKSAL
Sayın Okurum,
04.10.2000 öncesinde Bağ-Kur kaydınız bulunduğu için 1988-1993 yılları arasındaki vergi mükellefi olarak geçen sürelerinizi Bağ-Kur sigortalılığı kapsamına aldırabilirsiniz. Bahse konu süreyi de askerlik borçlanmasıyla birlikte öderseniz Bağ-Kur sürelerinizi 2012 yılında 25 yıla tamamlayıp 50 yaşınızı dolduracağınız 2014 yılındaki doğum gününüzde Bağ-Kur’dan normal emekli olabilirsiniz.
Bağ-Kur kaydınızı kapatır ve SSK sigortalısı olursanız SSK sigortalısı olduğunuz tarihten başlayarak en az 3,5 yıl yani bin 260 gün SSK sigortalılığında geçirmek kaydıyla 3,5 yıllık bu sürenin sonunda SSK’dan normal emekli olabilirsiniz. SSK’dan emekli olmak ister ve Bağ-Kur’u kapatarak SSK’ya prim ödemeye başlarsanız SSK’dan emeklilik için askerlik borçlanması yapmanıza da gerek kalmaz.