ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Doğum Borçlanmasıyla Erken Emeklilik
1956 doğumlu ve 01.11.1975 tarihinde SSK sigortalısı olarak işe başlamış ve bu tarihten itibaren 04.08.1984 tarihine kadar 2 bin 641 gün prim ödeme günü bulunmaktadır. 01.04.2008 tarihinden itibaren de isteğe bağlı olarak prim ödemesine başlamış olup (Eylül 2008 dahil) 2 bin 821 gün primi bulunuyor. 01.10.2008 tarihinden itibaren isteğe bağlı sigortalıların Bağ-Kur’lu sayılacağını göz önüne alırsak:
1. Eşimin tüm hizmetleri Bağ-Kur’a mı geçmiş oluyor?
2. Eğer Bağ-kur’lu sayılacaksa bu şartlarda nasıl ve ne zaman emekli olacaktır? SSK’lı olarak emekli olabilmesi için ne yapmalıyız?
3. Ödemekte olduğumuz isteğe bağlı prim tutarında bir değişiklik olacak mı?
4. Eskiden isteğe bağlı olanlar eşlerinin sağlık haklarından faydalanıyordu. Bu durumda ne olacak?
5. Eşim 23.12.1983 tarihinde doğum yapması nedeniyle kanuni doğum izninden sonra 1984 yılı Ocak ayı sonunda ücretsiz izin aldı ve 04.08.1984 tarihinden itibaren iş akdini feshederek çalışma hayatına ara verdi. Bu durumda doğum sonrası 2 yıllık dönemi borçlanma hakkına eşim de dâhil oluyor mu?
6. Doğum borçlanması için başvuru tarihinde çalışan sigortalı olmak zorunlu mu?
Ali ÖZOKUR
Sayın Okurum,
Sorunuz isteğe bağlı SSK sigortalılarının 1 Ekim 2008’deki durumlarını aydınlatmaya uygun bir soru. Tek tek cevap vereyim.
1. İsteğe bağlı sigortalılığın Bağ-Kur hizmeti sayılmasıyla eşinizin 1 Ekim 2008’e kadar geçen hizmetleriniz Bağ-Kur’luluk statüsüne geçmiş olmuyor. 1 Ekim 2008’den itibaren geçecek isteğe bağlı sigortalılık süreleri 4/b sigortalılığı (Bağ-Kur’lu) kapsamında geçmiş sayılacak.
2. Eğer 1 Ekim 2008’den itibaren Bağ-Kur’dan emekli olacak olursa yaştan emeklilik için 5 bin 400 gün, normal emeklilik için 9 bin gün gerekeceğinden emekliliği daha da ileri bir tarihte gerçekleşecektir.
3. Ödemekte olduğu isteğe bağlı prim tutarı artacaktır. Tabandan ödediğini düşünürsek prim oranı yüzde 25’den yüzde 32’ye çıkacak olup isteğe bağlı sigorta primi olarak Eylül 2008 ayında 160 YTL öderken, Ekim 2008 ayı için 205 YTL ödeyecek.
4. Eşinizin isteğe bağlı prim ödediği dönemde bakmakla yükümlü olduğunuz aile bireyi olarak sizden dolayı varsa sağlık yardımı alma hakkınızdan yararlanma hakkı 1 Ekim 2008’den itibaren yok oluyor. Sigortalılar için “İsteğe bağlı sigorta priminin GSS kısmını ödemeyeyim de eşimin sağlık yardımı hakkından yararlanayım” diye bir seçenek bulunmuyor.
5. 23.12.1983 tarihinde doğum yapması nedeniyle yasal doğum izninden sonra 1984 yılı Ocak ayı sonunda ücretsiz izin alan ve 04.08.1984 tarihinden itibaren iş akdini feshederek çalışma hayatına ara veren eşiniz çocuğunuzun o sürede yaşıyor olması koşuluyla borçlanabilir. İki yıllık doğum izninin başlangıcı doğum tarihi olduğu için 23.12.1983 – 22.12.1985 tarihleri arasındaki çalışmaksızın ve isteğe bağlı prim ödemeksizin geçen süreyi borçlanabilir.
Eşinizin emekli olması 3 bin 600 günü tamamlamasına 779 gün kaldığı için bu sürenin 720 günü doğum borçlanmasıyla tamamlayıp kalan 59 günlük kısmı Ekim -Kasım aylarında isteğe bağlı ödeyerek 30 Kasım 2008’de emeklilik dilekçesini verebilir.
Zaten eşinizin emekliliğine bin 260 günden az kaldığı için doğum borçlanması yapmayıp kalan 779 günlük süreyi isteğe bağlı sigortalı olarak ödese bile 4/b sigortalılığından değil 4/a sigortalılığından emekli olabilecekti.
6. Hizmet borçlanmalarında, 5510 sayılı Kanun veya önceki sosyal güvenlik kanunlarına göre tescil edilmiş olmak yeterli olup, sigortalının kendisi tarafından yapılan başvurularda borçlanma talep tarihinde fiilen sigortalı olma şartı bulunmuyor.
Okur Sorularına Kısa Cevaplar
Ünal ÇAKIR – 05.05.1964 doğumlu, 01.03.1987 ilk sigortalılık girişli bir sigortalı olarak sigortalılıktan önce ifa etmiş olduğunuz 18 aylık askerlik borçlanmasını da yaptığınız için 49 yaşını dolduracağınız 05.05.2013 tarihinde en az 5 bin 300 günle SSK’dan normal emekli olabilirsiniz.
İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI
Ruhsatsız Binaların İşçiliğinde Resen Tescil Uygulaması Başladı.
Bilindiği gibi yapı ruhsatı ve diğer tüm ruhsat veya ruhsat niteliği taşıyan işlemlerine ilişkin bilgi ve belgeler ile varsa bunların verilmesine esas olan istihdama ilişkin bilgileri içerir belgelerin birer nüshası veya tasdikli birer fotokopisi, verildikleri tarihten itibaren bir ay içinde valilikler, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer kamu ve özel hukuk tüzel kişilerince ilgili SGK ünitesine gönderiliyor.
Ruhsatların SGK birimlerine intikali üzerine ilgili birim yapı sahibine inşaata başlanmış olup olmadığını, başlanmış ise işyeri bildirgesinin verilmesi gerektiğini iadeli taahhütlü olarak bildirip sonucuna göre işlem yapıyordu.
Oysa 28/8/2008 tarihli ve 26981 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 34 üncü maddesine ve 22.10.2008 ve 27032 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Ruhsat Vermeye Yetkili Mercilerce Verilen Ruhsatların Sosyal Güvenlik Kurumuna Gönderilmesi İle Geçici İskan veya Yapı Kullanma İzin Belgesinin Verilmesinde İlişiksizlik Belgesinin Aranılması Hakkında Tebliğ” gereği ruhsat veya ruhsat niteliği taşıyan işlemlere ilişkin bilgi ve belgelerin SGK birimlerine intikali üzerine, yapı ruhsatları ile istihdama ilişkin bilgileri içerenler yönünden incelenecek ve ruhsata konu işte/inşaatta sigortalı çalıştırıldığı halde söz konusu iş/inşaat tescilli değilse, işyeri, SGK Birimince re’sen tescil edilecek.
Ayrıca Valilikler, belediyeler, il özel idareleri ve ruhsat vermeye yetkili diğer merciler tarafından geçici iskan veya yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce, yapılan inşaat dolayısıyla ilgililerden SGK’ya borçlarının bulunmadığına dair SGK’ca düzenlenmiş ilişiksizlik belgesinin istenilmeye devam edilecek. Aksi durumda bu nitelikteki yazı ibraz edilmedikçe ilgililere geçici iskân veya yapı kullanma izin belgesi verilmeyecek.
Tebliğde açıklanan yükümlülükleri yerine getirmeyen kurum ve kuruluşlara, yerine getirilmeyen her bir bildirim yükümlülüğü için aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacak.