ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Emekli Sandığı Yetim Aylıklarında Mihenk Taşı Gibi Tarih: 1 Ekim 2008
Bilindiği gibi SSK ve Bağ-Kur’dan alınan yetim aylıkları SSK’lı, Bağ-Kur’lu, özel banka sandığına tabi yahut memur olarak çalışmaya başlanıldığında kesilirken Emekli Sandığı mevzuatına göre T.C. Emekli Sandığından bağlanan yetim aylıkları sadece memur olarak çalışmaya başlanıldığında kesiliyor, SSK’lı çalışma, Bağ-Kur’lu çalışma ya da özel banka sandıklarına tabi çalışma halinde kesilmiyordu. Yetim aylıkları arasında haksız bir denge oluşturan bu durum 5510 sayılı Kanunla giderildi ise de kazanılmış hakların korunumu ilkesi gereği 01.10.2008’den önce kazanılanlara özgü olmak üzere ileriki tarihlerde de alınabilmesinin önü açıldı. Hatta bu şekilde bağlana bir yetim aylığı gelecekte evlenme gibi nedenlerle kesilse bile boşanma halinde yeniden bağlanabilecek.
Oranlar Sabit Değildir
SSK’dan emekli iken vefat etmiş babasının aylığını alan bir yetimin maaşı yeni yasayla değişecek mi? Yüzde 25’ini alacak diye söyleniyor. Yeni yasayla yetim aylığında herhangi bir eksilme veyahut azalma olacak mı? diye soran okurum Abdullah SARMAŞIK’a “Eskiden de yeni dönemde de motamot uygulanan bir oran yoktur. Çocuk sayısına, eşin aylık alıyor olup olmamasına göre bu oran değişebilir. Normal olarak yetim aylığına müstehak (En fazla iki çocuk varsa) çocuğa ölen sigortalının yıllık kazancının sigortalının yüzde 25’i bağlansa da bir eş ve iki çocuktan fazla ise bu oran azalır. Sigortalının ölümü ile anasız ve babasız kalan veya sonradan bu duruma düşenlerle ana ve babaları arasında evlilik bağlantısı bulunmayan yahut sigortalı babanın ölümü tarihinde evlilik bağlantısı bulunmakla beraber anaları sonradan evlenenlerin her birine yüzde 50’si bağlanır” diyoruz.
1 Ekim Önemli Tarih
“1990 yılında SSK’dan emekli oldum, çalışarak dışarıdan ödemeksizin eşimden ayrıldım, Emekli Sandığı’ndan emekli müteveffa babamdan dul ve yetim aylığı alabilir miyim?” diyen okurum Tuğçe ALTUN şayet memur emeklisi babasından dolayı yetim aylığını 01.10.2008’den önce bağlatmışsa yeni dönemde de evlenmediği sürece alabilecektir. Şayet 01.10.2008’den önce bağlanmamışsa yeni dönemde de alamayacaktır.
SSK emeklisi babasının ölümüyle dul aylığına müstehak iken ölen memur emeklisi büyükbabasından dolayı annesine yetim aylığı bağlanıp bağlanmayacağını soran okurum Sinem AYDIN’a “Eğer annenizin Emekli Sandığı emeklisi olduğunu belirttiğiniz babası 01.10.2008’den önce ölmüş ve bu tarihten önce başvuru yapmışsa anneniz dul aylığında bir eksilme olmaksızın ilaveten yetim aylığını da alabilecek. Şayet 1 Ekim 2008’den sonra başvuru yapmışsa hem eşinden, hem de ana ve/veya babasından ölüm aylığına hak kazanan biri olarak tercihine göre eşinden ya da ana ve/veya babasından bağlanacak aylığı bağlanacak” diyoruz.
Okurum Tarkan KONUR’un yakını olan, 1950 doğumlu, 1995 yılında eşinden boşanmış olduğu için ölen babasından Emekli Sandığı yetim aylığının yanında Bağ-Kur emeklisi kadın sigortalı her iki aylığı yeni dönemde de almaya devam edebilecek.
Cinsiyetini belirtmeyen ve “Bekâr ve SSK emekli aylığı almakta olduğunu, vefat eden Emekli Sandığı emeklisi annesinden dolayı yetim aylığını da alıp alamayacağını, yine Emekli Sandığı emeklisi babasının annesinden dolayı dul aylığı alıp alamayacağını soran Özen SAYGILILAR adlı okurum için de 01.10.2008 önemli tarih. Şayet bu tarihten önce ölüm olup bu tarihten önce başvuru yapmışsa her iki aylığı birlikte alabilecek, yoksa alamayacaktır.
“Babasından dolayı Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı almakta iken 12.10.2008 de isteğe bağlı sigortalılıktan emekli olacağını, maaşının kesilip kesilmeyeceğini soran okurum F.CAN da 01.10.2008’den önce sahip odluğu için Emekli Sandığı yetim aylığını almaya devam edecektir.
Okur Sorularına Kısa Cevaplar
Meserret KİBAR – İsteğe bağlı sigortalı olarak artık SSK emeklisi eşinizden dolayı değil, kendi sigortalılığınızdan dolayı sağlık yardımı alabileceksiniz.