ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Ölen Çiftçilerin Ailelerine Mahkemesiz Dul-Yetim Aylığı Alma Hakkı Geldi
01.04.1994’den sonra tarımsal ürün üretip satanlardan bu tarihten sonraki bir yılda bir kez bile tevkifat kesintisi yapılmışsa tevkifat kesintisinin yapıldığı tarihi izleyen aybaşından dava açılan tarihe kadar sigortalılık süresi verilmesi mümkün bulunmaktaydı.
Önceleri ancak yargı kararıyla tanınan bu hak 2007 yılında SGK’ca tanınan hakla yargı yoluna başvurmadan da bahse konu çiftçilere tanınmaya başlanmıştı.
Zira makbuz düzenlenmiş yılların akabindeki yıllarda tevkifat kesintisi olmasa bile ziraat odaları, birlikler ve kooperatifler gibi tevkifata esas ürüne ilişkin yerlerde kayıtları varsa Tarım Bağ-Kur sigortalılıkları devam ettiriliyordu.
Bu bakımdan 01.04.1994 tarihinden başlayarak ürettikleri zirai ürünleri satan üreticilerin bu faaliyetleri daha sonra da devam etmişse 01.04.1994’den bugüne kadarki süreler için geriye dönük borçlanma yapabileceklerini ve özellikle 1951 ve daha eski doğumlu erkeklerle 1953 ve daha eski doğumlu kadınlar için Bağ-Kur yaştan emeklilik koşulları bakımından 15 yıllık sigortalılık süresinin yeterli olmasından dolayı kendilerini birden bire emekli yapabilecekleri konusunda daha önceki yazılarımızda da uyarımızı yapmıştık.
Yeni Karar
Sağ olanlara mahkeme yoluna gitmeden evrak ibrazı yoluyla 01.04.1994’e varacak kadar geriye dönük sigortalılık süresi sahibi olma fırsatı şimdi genişletiliyor. SGK Yönetim Kurulu’nca 26.02.2009 tarihinde alınan kararla söz konusu hakkı kullanamadan vefat etmiş olanların hak sahiplerinin de bu haktan yararlanma yolu açılmış bulunuyor.
Bu kararla 2926 sayılı Kanun kapsamında bulundukları halde SGK’ya kayıt ve tescilini yaptırmadan vefat eden ve vefat etmeden önce sattıkları ürün bedellerinden tevkifat yapılan çiftçilerin hak sahiplerinin de talepte bulunmaları halinde ölen anne-baba veya eşleri adına yapılmış tevkifata istinaden tescil işlemini gerçekleştirmeleri mümkün olabilecek.
Bu konuda dava açmışken vefat etmiş olanların hak sahiplerinden kendi istekleri dışında bu davalardan vazgeçmesi istenmeden dava konusunun kalmadığı yönünde bilgi mahkemelere SGK avukatlarınca verilecek.
Bu durum da başta Bağ-Kur olmak üzere üreticilerden şekerpancarı, fındık, çay, üzüm, incir, zeytin, pamuk ve tütün gibi tarımsal ürün satın alan iktisadi kuruluşların arşivlerine 40-50 yıl sonra bile ihtiyaç duyulacağını gösteriyor.
Okur Sorularına Kısa Cevaplar
Orhan PİŞKİN – 29.05.1955 doğumlu, 02.01.1979 sigortalılık girişli, 2 bin 644 prim günü olan bir sigortalı olarak 20 aylık askerliğinizi borçlanıp tam bir yıl da isteğe bağlı veya çalışarak prim ödemeyi 23.05.2011 tarihine kadar gerçekleştirirseniz 29.05.2013’de; 24.05.2011 – 23.05.2014 arasında gerçekleştirseniz 29.05.2014’de; 23.05.2014’den sonra gerçekleştirirseniz 29.05.2015’de emekli olabilirsiniz. Bu bir yıllık süreyi isteğe bağlı olarak da ödeseniz yine 4/a sigortalılığından (SSK) 3 bin 600 günle emekli olabilirsiniz.