TEŞVİKLER-DEVAM EDEN DAVALAR-ANAYASA MAHKEMESİ İPTAL KARARI

14 Kasım 2020

SGK Kanunu (5510) ve İşsizlik Sigortası Kanununda istihdam nedeni ile daha az prim ödenmesi imkanı veren teşvikler düzenlenmiştir.

Zamanında kullanılmayan teşvikleri geriye doğru talep edilmesi bir çok işte olduğu gibi furya haline gelince 5510 sayılı kanuna Ek 17.madde düzenlemesi getirilmiştir.

Bütün kanunlardaki teşvike ilişkin hükümlere ilişkin olmak üzere hükmün ilk fıkrasında teşviklerin ancak geçmişe yönelik 6 ay için istenebileceği,

İkinci fıkrasında değişikliği takip eden aydan itibaren bir ay içinde başvuru halinde geçmiş dönem için yararlanılan teşviklerin, yararlanmayanlar ile değiştirilebileceği,

Üçüncü fıkrasında faiz başlangıcı, birikmiş ödemelerin ödeme şekli,

Dördüncü fıkrasında ise devam eden davalarda yapılacak işlemler düzenlenmişti.

Düzenleme Anayasa Mahkemesine taşınmış ve 5 Mayıs 2020 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 19.02.2020 tarih, E.2018/139, K.2020/12 sayılı kararları ile teşviklere ilişkin yeni düzenlemenin 3, fıkrasına ilişkin itiraz kabul edilmemiş ancak 4. fıkrası iptal edilmiştir.

İptal edilen 4 fıkra aynen şöyledir.

“Görülmekte olan davalarda ayrıca bir başvuru şartı aranmaksızın, dava öncesi yapılan idari başvuru tarihinden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte hesaplanacak tutar üçüncü fıkra hükümlerine göre mahsup veya iade edilir. Mahkemelerce, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış davalarda davanın konusuz kalması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilir. Yargılama giderleri idare üzerinde bırakılır ve vekâlet ücretinin dörtte birine hükmedilir. Ayrıca, ilk derece mahkemelerince verilen kararlar hakkında Sosyal Güvenlik Kurumunca kanun yollarına başvurulmaz ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan kanun yolu başvurularından vazgeçilmiş sayılır.”

Bu iptal kararı ile vekalet ücretlerinin 1/4 oranında ödenmesi, SGK’nın itiraz ve temyiz işlemlerinden vazgeçmiş sayılacağı,davaların konusuz kalma nedeni ile reddine hükümleri uygulanmayacaktır.İptal kararı ile dava açanların 1 ay içinde yeniden başvuru yapma koşulu da aranmayacaktır. Bir başka sonuç ise açılmış davaların önceki fıkralarda yer alan ödemelerin 3 yıla yayılabileceği sınırlamasından kurtulmalarıdır.

Ek 17.maddenin iptali için yapılan başvuru hükmün üç ve dördüncü fıkraları içindir. Hükmün birinci ve ikinci fıkralarına itiraz söz konusu değildir. Üçüncü fıkraya itirazın değerlendirilememe nedeni itiraz yoluna başvurulan yerel mahkeme dosyası kapsamında bu kural gereğince davacıların bir talebinin bulunmamasıdır.

Üçüncü fıkraya ilişkin başvuruya yetkisizlik kararı verilmesi ilgisi oluştukça bu fıkranın değerlendirilebileceğini göstermektedir. Ancak birinci ve ikinci  fıkraların yeni davalar ile Anayasa Mahkemesine götürülmesi halinde ne karar verilebileceği merak konusudur.