Ali Tezel;
[email protected]
[email protected]
Yaş düzeltme davaları
Ali Bey ben sizlerin yazılarınızı daima okuyorum ve takip ediyorum, gazeteden keserek arşivliyorum. Bu hizmetinizden ve bizleri aydınlattığınızdan dolayı teşekkür ederim. Benim gerçek doğum tarihim 1965 ama büyüklerim beni 1968 doğumlu yazdırmışlar, sizden öğrenmek istediğim, ben bunu ispatlayabilirim. Çünkü 1968 doğum tarihine göre ben ilkokula 3 (üç) yaşımda gitmiş oluyorum. Yaşımın yanlış olduğu açıkça ortada ne yapabilirim? Yardımlarınız için şimdiden teşekkür ederim. Yılmaz Ulusoy
Yılmaz Bey, sizi gerçekten anlıyorum ama daha önce de belirttiğim gibi 1999 yılından beri emeklilikte prim ödeme süresi ile sigortalılık süresinin yanı sıra ayrıca YAŞ şartının getirilmesinden sonra nüfusta kayıtlı doğum tarihlerinin düzeltilmesinin önemi artmaya başlamıştı. Kişiler önce Asliye Hukuk Mahkemeleri’nde yaş düzeltme (tashih) davaları açıyorlar ve sonra SSK veya Bağ-Kur’dan emeklilik için talep de bulunuyorlardı. Ancak, sosyal güvenlik kurumları, düzeltilmiş yaşa itibar etmeyip reddettiklerine konu önce iş mahkemesine ve sonra Yargıtay’a gidiyordu.
Fakat, bu konu ile alakalı olarak SSK ve Bağ-Kur ile ilgili davalara bakmakla görevli olan Yargıtay 10. Hukuk ve 21. Hukuk Daireleri 2000 yılından itibaren birbirleri ile taban tabana zıt kararlar vermeye başlamışlardı. 10. Hukuk Dairesi yerel mahkemelerin sigortalı lehine verdiği kararları yani SSK ve Bağ-Kur düzeltilmiş yaş kayıtlarına göre sigortalıları emekli etmelidir şeklinde olanlarını hemen onamakta ama sigortalı aleyhine olanları ise bozmaktaydı. 10. Hukuk Dairesi’nin sigortalı aleyhine karar veren yerel mahkemenin kararını bozmasından sonra yerel mahkeme hakimi kararında direndiğinde ise Yargıtay Hukuk Genel Kurulu mahkeme hakimleri gibi düşünmekteydi.
21. Hukuk Dairesi ise 10. Hukuk Dairesi’nin tam tersi kararlara imza atmaktaydı. 21. Daire sigortalı lehine çıkan kararları bozmakta, sigortalı aleyhine olan kararları ise onamakta istikrarlı davranmıştır.
Yani sigortalıların mahkeme sonrasında kararları 10. Hukuk Dairesi’ne düşerse emekli olmaları gerçekleşirken, şansları yoksa 21. Daire’ye düşerse emekli olamamaktaydılar.
Sonunda bu haksız ve çözümsüz duruma TBMM el koydu ve 5198 Sayılı Kanun ile 506 Sayılı Kanun’un 120. maddesine aşağıdaki fıkrayı ekledi.
‘İş kazalarıyla meslek hastalıkları, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasından gelir ve aylık tahsisleri ile sermaye değerinin hesabında, iş kazasının olduğu veya meslek hastalığının hekim raporuyla ilk defa tespit edildiği veya sigortalıların yürürlükten kaldırılmış 5417 ve 6900 sayılı kanunlara veya 506 sayılı Kanun ile diğer sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten sonraki yaş tashihleri dikkate alınmaz.’
Bu değişiklikten sonra artık işe giriş tarihinden sonra yapılmış olan bütün yaş düzeltme kararları emeklilik için geçersiz hale gelmiştir.
Planlama hatası ve iş kazasının hikayesi
Bir belediyemizde inşaat işçisi olarak çalışan Osman L., iş kazası geçirmiş ve beyanında ‘planlama hatası sonucu iş kazası’ diye bildirmiştir. Kendisinden konuyu daha ayrıntılı açıklaması istendiğinde ise aşağıdaki ifadeyi vermiştir.
‘İş kazası tutanağına planlama hatası diye yazmıştım. Bunu yeterli görmeyerek, ayrıntılı anlatmamı istemişsiniz. Şu anda hastanede yatmama neden olaylar aynen aşağıda anlattığım gibi olmuştur.
Bildiğiniz gibi ben bir duvarcı ustasıyım. İnşaatın 6. katındaki işimi bitirdiğim zaman biraz tuğla artmıştı, yaklaşık 250 kg. kadar olduğunu tahmin ettiğim bu tuğlaları aşağıya indirmek gerekiyordu. Aşağıya indim bir varil buldum, ona sağlam bir ip bağladım, 6. kata çıktım ipi bir çıkrıktan geçirip ucunu aşağıya salladım. Tekrar aşağıya indim ve ipi çekerek varili 6. kata çıkardım. İpin ucunu sağlam bir yere bağlayıp tekrar yukarı çıktım. Bütün tuğlaları varile doldurdum. Aşağı indim, bağladığım ipin ucunu çözdüm. İpi çözmemle birlikte birden kendimi havada buldum. Nasıl bulmayayım ben yaklaşık 70 kiloyum ve 250 kg.lık varil süratle aşağıya düşerken beni yukarı çekti. Heyecan ve şaşkınlıktan ipi bırakmayı akıl edemedim. Yolun yarısında dolu varille çarpıştık. Sağ iki kaburgamın burada kırıldığını sanıyorum. Tam yukarı çıkınca 2 parmağım iple beraber çıkrığa sıkıştı. Parmaklarım da bu sırada kırıldı. Bu esnada yere çarpan varilin dibi çıktı ve tuğlalar etrafa saçıldı. Varil hafifleyince bu sefer ben aşağıya inmeye varil yukarı çıkmaya başladı ve yolun yarısında yine varille çarpıştık. Sol bacağımın kaval kemiği de bu sırada kırıldı. Can havli ile ipi bırakmayı akıl ettim. Başımı yukarı kaldırdığımda boş varilin süratle üzerime geldiğini gördüm. Kafatasımın da böyle çatladığını sanıyorum. Bayılmışım, gözümü hastanede açtım. Cenab-ı Hak’tan tüm kullarını böyle görünmez kazalardan korumasını dilerim…’
Okurlara cevaplar
İsmail Ersoy-Bursa-20.04.1982 sosyal güvenlik başlangıcından önceki 20 aylık askerlik borçlanması nedeniyle başlangıcınız 20.08.1980 olmuş olup 20.08.2005 gününden sonra SSK’ya emeklilik için dilekçe verebilirsiniz.
Semi Gün-Ağva-01.01.1983 olan başlangıcınız 13 aylık askerlik sürenizi borçlanırsanız 01.12.1981 olacak ve 46 yaşında (20.01.2007) SSK’dan en az 5075 gün sayısı ile emekli olursunuz.
Ramazan Çıldır-Ank.-1980-1984 yılları arasındaki Almanyada geçen sürelerinizi borçlanma talebini SSK kabul etmeyince iş mahkemesinde dava açabilirsiniz. Dava sonrası borçlanmanızı gerçekleştirmek ve memuriyetten sonra SSK’ya 1260 gün prim ödemek şartıyla SSK’dan 5000 gün sayısı ile emekli olursunuz.
Erdinç Topuz-SSK Tahsisler Dairesi Başkanlığı Sıhhiye – Ankara adresine dilekçe gönderin.
Aydın Ongun-01.12.1980 sigorta başlangıcı ile 46 yaşında (20.06.2008) en az 5075 gün ile SSK’dan emekli olursunuz.
Bedir Çetin-02.06.2005 günü (56 yaşında) Bağ-Kur’dan emekli olacaksınız.
Rüştü Uz-Ürgüp-Memuriyetten sonra SSK’ya 1260 gün (3,5 yıl) prim ödemek şartıyla SSK’dan emekli olabileceğiniz gibi bundan sonra prim ödemeseniz dahi 61 yaşında T.C. Emekli Sandığı’ndan da emekli olabilirsiniz.
Hayriye Baygül-İskenderun-Ticaret Lisesindeyken staja başladığınızda SSK’lı olursunuz ama bu emekliliğe yönelik sigorta olmadığından emeklilik için başlangıç sayılmaz. Daha sonra ilk kez işe girdiğiniz tarih emeklilik için başlangıç sayılır.
Ahmet Atabaş-Gölcük-Şimdi SSK’dan tavandan emekli olanlar asla 2 milyar emekli aylığı alamazlar azami 900 milyonu geçmez. Sizin tavan dediğiniz sigorta primine esas kazanç tavanıdır yoksa emekli aylığının tavanı değil.
Muharrem Demir-Sultandağı-Bağ-Kur’dan çıkmak için 10 yıl beklenmesi gibi diye bir şey yok. Vergi kaydı ile esnaf odası kaydını kapatıp Bağ-Kur’a durumu bildirerek Bağ-Kur’unu kapatabilir. Şeker hastalığı nedeniyle malülen emeklilik konusunda tedavi eden hekim ile konuşmanız gerekir. Eğer, sağlık kurulundan malüldür raporu alınması halinde son prim ödediği Bağ-Kur’dan malülen emekli olabilir. Rapor almadan önce SSK’lı olursa bu kere SSK’dan malülen emekli olur.
Adem Çakmak- Vergi indirim belgesi varsa veya alırsanız 15 yıllık sigortalılık süresini tamamladığınız gün SSK’dan emekli olabilirsiniz.
İş davalarına istinaf
01.04.2005 günü sadece Türk Ceza Kanunu yürürlüğe girmiyor aynı gün İş Mahkemeleri’nde bakılan davalar için istinaf yolu da açılıyor ve Yargıtay yolu kapatılıyor. TBMM’de 02.03.2005 günü kabul edilen 5308 Sayılı Kanun ile 5521 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nda önemli değişiklikler yapıldı.
Miktarı bir milyar TL (bin YTL) ve daha az olan davalarda iş mahkemelerinin kararları kesin olacak olup miktarı beş milyar (beş bin YTL) ve daha az olanlara ise Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yoluna gidilebilecek. Miktarı daha yüksek olanlar için ise Yargıtay’a gidilebilecek.
Bilgi farklılığı
Ali Bey, benim amcam Erdem Süner (sicil numarası 12714055) nüfusta 18.07.1964 doğumludur fakat 1978 yılında ilk işe girdiğinde 14 yaşındaymış ve işyeri amcamı 18 yaşında göstermek için 1960 doğumlu gösterip sigortasını başlatmış. Yani amcam nüfusta 1964 doğumlu ama SSK’da 1960 olarak görünüyor. Toplam prim ödeme gün sayısı 5028 olup ne zaman emekli olabilir? Turgay Süner
Turgay Bey, SSK’ya emeklilik için dilekçe verirken kendisinden ayrıca Nüfus Müdürlüğü’nden alacağı vukuatlı nüfus kayıt örneği istenecek. O belgede hangi tarih yazıyorsa o doğru kabul edileceğinden SSK’da 1960 yılı doğumlu olarak kayıtlı olmasının önemi yok. Amcanız bu durumda 44 yaşında yani 18.07.2008 günü ve sonrasında SSK’dan emekli olabilir.
