Sözcü Gazetesi: 900 Günle Ölüm Aylıklarında Son Dönemece Dikkat – Fransa’daki Primlerimden Yararlanabilir miyim?

9 Ağustos 2008

ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ


900 Günle Ölüm Aylıklarında Son Dönemece Dikkat


Bir akrabamın 14.04.1973 doğumlu, beş yıllık bir sürede 753 gün SSK primi olan eşi 23.10.1999 tarihinde trafik kazasında vefat etti. Geriye kalan eşi evlendi, kız çocuğu ise henüz sekiz yaşında. Ölen yakınım 18 ay askerliğini yapmış durumda. Ölen yakınımızdan dolayı çocuğuna aylık bağlanabilir mi? Eğer aylık bağlanırsa kız çocuğu bu aylığı hangi şartlarda almaya devam edebilir? Hikmet GÜMÜŞ


 


Sayın Okurum,


SSGSS Yasasının sigortalılar için önemli hak kayıplarından birisi SSK ölüm aylıklarındaki gerilemedir. Bu da ölen SSK sigortalılarından dolayı beş yıllık sigortalılık süresi ve en az 900 günün tamamlanmasında 1 Ekim 2008 tarihinden önce borçlanmalardan yararlanılabilirken 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren yararlanamayacak oluşudur.


Vermiş olduğunuz bilgiler ışığında 1 Ekim 2008 tarihinden önce beş aylık bir askerlik borçlanması ile gerekli 900 günü tamamlayarak ölen yakınınızın çocuğuna yetim aylığı bağlatabilirsiniz.


Sigortalının ölümü ile annesi sonradan evlendiği için yakınınızın kız çocuğu için yüzde 50 oranında yetim aylığı bağlanır ve bağlanan bu aylık, Sosyal Sigortaya, Emekli Sandıklarına tabi işlerde çalışmaya buralardan gelir veya aylık almaya başladıkları veya evlendikleri tarihi izleyen devre başından itibaren kesilir.


 


Fransa’daki Primlerden Nasıl Yararlanılır?


22.11.1951 doğumluyum. 1974-1979 yılları arasında Fransa’da geçen çalışmalarımdan Türkiye’de ne şekilde faydalanabilirim? Fuat GÜRE


 


Sayın Okurum,


Ülkemizle Fransa arasında geçerli sosyal güvenlik sözleşmesine göre Fransa’daki primlerinizi motamot alma yolu şu an mümkün değil. Ancak bu sürelerinizden Türkiye’deki emekliliğinizde yararlanmanız mümkün. Bu beş yıllık süre Türkiye’deki sigortalılık sürelerinizle birleştirilebilir ve bağlanacak yurtdışı kısmî aylığında sigortalılık süresi hesabında dikkate alınabilir. Yahut bu süreyi borçlanarak yurtiçi emeklilik hesabınızda tam olarak yararlanabilirsiniz.


 


Okur Sorularına Kısa Cevaplar


Naciye KARAHİSARLIOĞLU – 20.01.1947 doğumlu, 01.10.1980 ilk sigortalılık girişli, bin 48 günü 1980-1983 yılları arasına ait olmak üzere Mayıs 2008 ayı sonu itibariyle 1888 gün SSK primi olan, 2002-2005 yılları arasında Bağ-Kur sigortalılığında 3 yıl 3 ay 27 gün ödenmiş primi bulunan bir sigortalı olarak 515 gün daha SSK’ya prim ödemiş olmak koşuluyla bu sürenin sonunda SSK yaştan emeklisi olabilirsiniz. 30.09.2008 tarihine kadar isteğe bağlı olarak SSK’ya prim ödeyebilecek olsanız da 01.10.2008 tarihinden itibaren çalışan olarak SSK’ya prim ödeyebileceksiniz. Bu nedenle 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren bir işyerine girerek çalışmanız gerekiyor. Aksatmadan devam ederseniz 15.11.2009 tarihinde emeklilik dilekçenizi verebilirsiniz. 


Hasan SARP/BALIKESİR – 24.02.1971 doğumlu, 01.01.1990 tarihinden itibaren 15 yıl 6 aylık Bağ-Kur sigortalılığınızdan sonra sigortalı bir işe girin ve en az 3,5 yıl çalışın. Çalışmanız esnasında işvereniniz aracılığıyla Maliye’ye başvurarak özürlü vergi indiriminden yararlanma hakkını arayın. En az yüzde 40 oranında özürlü olduğunuz kararına sahip olursanız hem vergi indirimine hem de özürlü statüsünden emeklilik hakkına sahip olur, 3,5 yıllık (En az bin 260 gün) sigortalılığın sonunda da SSK’dan emekli olursunuz.



İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI


Vergi Kaydınızı Acilen Kapatın


1952 doğumluyum. (1974-1975) , (1984-1990) ve (2006-2007) yılları arasında SSK sigortalısıydım. 600 günlük askerlik borçlanmamı yaptım. Toplam prim günüm 3 bin 167 oldu. 2008/Ocak ayından itibaren isteğe bağlı SSK primi ödemeye başladım. 1992-2007 yılları arasında vergi mükellefiydim ama Bağ-Kur’a hiç kaydım ve ödemem olmadı. 3 bin 600 günü tamamlamak için Bağ-Kur’a ödeme yapıp SSK’ya gün aktarabilir miyim? Yoksa isteğe bağlı SSK’lılığa mı devam edeyim? Sedat UĞURER


 


Sayın Okurum,


Vermiş olduğunuz bilgilere göre 3 bin 600 günle emeklilik için tek eksiğiniz 150 gün kadar prim ödemek iken vergi mükellefliğiniz işleri karıştırmış. Beş ay daha SSK’ya prim ödeyerek Aralık 2008 ayında SSK’dan yaştan kısmî emekliliğiniz için vergi mükellefliğiniz engel. Bağ-Kur kaydınız bulunmadığı için isteseniz de 04.10.2000 tarihi öncesine ilişkin Bağ-Kur borçlanması ve prim ödemesi yapamazsınız, fakat 04.10.2000 tarihinden bugüne devam eden vergi mükellefliğiniz nedeniyle Bağ-Kur’a potansiyel borçlu bulunuyorsunuz. 1479 sayılı Kanunun yasaya aykırı olarak uygulanmasından Bağ-Kur’ca imtina edilen ek 19 uncu maddesi kapsamında bu süreyi durdurmalısınız. Durdurma için de mutlaka yapmanız gereken önemli unsur Bağ-Kur’lu olmanızı zorunlu kılan faaliyetinize son vererek Bağ-Kur kaydınızı kapatmaktır. Bu talebinizin reddi halinde dava açarak hakkınızı arayın. 1 Ekim 2008 tarihinde yürürlükten kalkacak söz konusu yasa için elinizi çabuk tutun. 30.09.2008 tarihine kadar isteğe bağlı SSK sigortalılığınızı sürdürün ve 01.10.2008 tarihinden itibaren normal çalışan sigortalı olarak SSK’ya prim ödeyin ve 3 bin 600 gün dolunca da emeklilik dilekçesi verin. Zira 01.10.2008 tarihinden itibaren isteğe bağlı SSK sigortalılığı kalkıyor. Zaten sizin de ilk sigortalılığı 08.09.1976 tarihi öncesine dayanan tüm sigortalılar gibi yaştan emeklilik için 55 yaşı ve 3 bin 600 günü doldurmanız yeterlidir.


Bağ-Kur kaydınızı acilen kapatmazsanız zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı ile çakışan isteğe bağlı SSK sigortalılığı geçersiz addedileceğinden ödediğiniz isteğe bağlı SSK sigortalılık hiçbir anlam ifade etmez.


Bağ-Kur kaydınızın henüz olmaması Bağ-Kur’la ilintinizin olmadığını ispatlamaz. Emeklilik aşamasında vergi kaydınız engel oluşturur.