Sözcü Gazetesi: AB’nin Yolu Bir de Beşiktaş’tan Geçsin, Çalışanlar Bezdirilmesin – Yatırım ve İstihdam Teşvikine Konu İşyerlerinde Asgari Geçim İndirimi Hesabı – Erbabından Bir İlk Daha
2 Temmuz 2008
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
AB’nin Yolu Bir de Beşiktaş’tan Geçsin, Çalışanlar Bezdirilmesin
Sabahın saat 3’ünde İstanbul Yıldız Parkının giriş kapısı civarında birilerini bekleşirken görürseniz şaşırmayın. Yanlarına yaklaştığınızda kiminin Tuzla’dan kiminin Kartal’dan kiminin Büyükçekmece’den geldiğini duyarsınız. Parka girmek için bekliyor değiller elbet. Orada o saatte beklemelerinin nedeni kurallara saygılı Türk vatandaşı olarak yasal bir yükümlülüklerini yerine getirme yönündeki iradeleri. Onların iradeleri o kadar kuvvetli ki sabırla 4-5 saat bekleyerek saatin 8’e ulaşmasını aralarında sıra listesi yaparak bekliyorlar.
Kurallara saygılı olarak nakil aracı alışverişlerini noterden yapmış bu kişilerin bir ay içinde yeni araçlarının trafik tescil, ruhsat işlemlerini de tamamlamaları gerekiyor. İstanbul içinde ikamet ederken Beşiktaş ilçesine kayıtlı bir araç satın almış olanların çilesi de işte tam burada başlıyor. Geceden başlayan sıra bekleyişi ilk 100 kişi arasına girilmişse o gün ilk kısmı itibariyle bitiyor. Eğer mesai içerisinde geldim zannıyla örneğin saat 10’da çıkıp geldiyseniz hemen dönmeniz gerektiğini kısa sürede öğreniyorsunuz. Zira 100’e kadar numara sabah 9 civarında tükeniyor.
Sabah erken gelmesine karşın öğleden sonra sıra kendisine gelen kişi evrakını verdiğinde eline tutuşturulan bir pusulacık ile neye uğradığını şaşırıyor. Zira eline pusulayı tutuşturan görevli ona dokuz gün sonra gelip ruhsatını alabileceğinden söz ediyor. Dokuz gün boyunca vergisini ödemiş bulunduğu aracını kullanamayacağı bir şekilde belgesiz bırakmakta da sakınca görmeyerek. Karşısındaki “İşine gelirse” tavırlı, “Bugün git yarın gel” demeye alışık üniformalı kişi ürküttüğünden itiraz edemeden uzaklaşıyor çaresiz.
Yani alt tarafı iki parça formun aracın dosyasının bulunduğu birimde yöntemince doldurulmasının AB kapısındaki Türkiye’de aldığı süre bu. Yolu Beşiktaş Trafik Tescil birimine düşen herkes bunun böyle olduğunu biliyor.
Ama sanırım TBMM’dekiler kesinlikle bilmiyor. Zira 06.06.2008 tarih ve 26898 sayılı RG’de yayımlanan 5766 sayılı Yasanın 18 inci maddesi, 25 yıldır noterlerde yapılan araç devir ve satış işlemlerinin de artık Trafik Tescil Bürolarında yapılmasını öngörüyor. Ne satış/devir masrafları böylece kaldırılıyor denmesine karşıyım, ne de hararetli bir noter savunucusu. Bildiğim bu haliyle satılmış yahut devredilmiş araçların işlemlerini koca bir gün sıra bekleyerek heba olmasından dokuz gün sonra tamamlayabilen söz konusu Trafik Tescil biriminin satış ve devirle beraber bu işlemi 15 günde bile bitirebilmesinin çok zor olduğudur. Bildiğim “Bugün git yarın gel” zihniyetinin daha da canlanacak olmasıdır. Bildiğim Beşiktaş Trafik Tescil Birimine işi düşenlerin çıkan bu kanundan sonra kafalarında canlanacak hafakandır.
Zira bir ilçede onlarca noter bulunduğundan sıra beklenilmeden yapılan araç satış-devir işlemi için ilçedeki tek Trafik Tescil biriminin görevlendirilmesi demek olan bu yeni kanun 1 Ağustos 2008’den itibaren Yıldız Parkı girişini iyice kalabalıklaştıracak, seyyar satıcılarla bezeyecek.
Bu arada bu işlem nedeniyle özel sektörde güç bela izin alabilen bir çalışanın iki günlük yevmiyesi de güme gitmiş oluyor.
“Çalışan özel araba alabilecek durumdaysa iki gündeliğini de feda etsin ya da versin muameleciye 150 YTL hiç uğraşmasın” diyebilirsiniz. Ama bir formu iki nüsha doldurup yetkili birime vermekten ibaret işlem için herkes aynı yolu tercih etmek zorunda değil. Ayrıca hiç kimsenin kurallara uyan sorumlu yurttaşa 40-50 yıl öncesinin Türkiye’sini yaşatmaya hakkı olmadığını düşünüyorum.
AB yolunda yeni düzenleme çıkarmaktan başımızı kaldırıp etrafımıza bir baksak çevremizde neler oluyor? Hangi iş nasıl dönüyor? Bir öğrensek de vatandaşı bezdiren işlemlere de önlem alsak. Yoksa işi kimin yaptığı önemli değil yurttaş için, önemli olan sağlıklı işlemi zamanında yapabilecek birimler oluşturmak, yahut beceri düzeyini yükseltmektir. Dünyanın hiçbir yerinde kurallara saygılı yurttaş cezalandırılmaz, ödüllendirilir.
AB’nin yolunu Diyarbakır’dan geçiren politikacılarımız oldu. Ben de diyorum ki araç satış ve devirlerinin pek de noterden yapılmadığı Diyarbakır’a sık uğrayan AB yolu bir de burnumuzun dibindeki Beşiktaş’a uğrasa. Neme lazım, AB ziyaretçileri Beşiktaş Emniyet Müdürlüğünün karşısındaki Çırağan Oteli’nde konaklar da gece dışarı bakıp gecenin bir vakti oluşan kalabalığın nedenini merak edebilirler.
İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI
Yatırım ve İstihdam Teşvikine Konu İşverenlerin Asgari Geçim İndirimine İlişkin Yeni Yükümlülükleri (2)
Asgari Ücret Değişikliği
1 Temmuz 2008 itibaren yılın ikinci yarısında uygulanacak asgari ücret 638,70 YTL olsa da Asgari Geçim İndiriminde yine yılın ilk yarısında geçerli asgari ücret olan 608,40 YTL esas alınmaya devam edilecek.
Yatırım ve İstihdam Teşvikine Konu İşyerlerinde Asgari Geçim İndirimi Hesabı
Yatırım ve İstihdamı Teşvikten yararlanan (Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Aksaray, Amasya, Ardahan, Artvin, Bartın, Batman, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Çankırı, Çorum, Diyarbakır, Düzce, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kahramanmaraş, Karaman, Kars, Kastamonu, Kırşehir, Kilis, Kütahya, Malatya, Mardin, Muş, Nevşehir, Niğde, Ordu, Osmaniye, Rize, Siirt, Sinop, Sivas, Şanlıurfa, Şırnak, Tokat, Trabzon, Tunceli, Uşak, Van, Yozgat illerindeki) işyerlerinde çalışan işçilere yeni uygulanacak Asgari Geçim İndirimine ilişkin yeni uygulamayı formüle dönüştürürsek;
- Ücretlilerin yararlanabileceği asgari geçim indirimi tutarları toplamı, asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilecek.
- Asgari ücret üzerinden tevkif edilen vergi tutarından; asgari geçim indirimi tutarının mahsubu sonucu kalan tutar, asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinin organize sanayi veya endüstri bölgelerinde kurulu iş yerleri için tamamından, diğer yerlerdeki iş yerleri için ise %80’ den fazla olmamak kaydıyla 5084 sayılı Kanun uyarınca terkin edilecek.
- Gerçek ücretler üzerinden tevkif edilen vergi tutarından, asgari geçim indirimi ile 5084 sayılı Kanun uyarınca terkin edilecek tutarın toplamı arasındaki fark vergi dairesine ödenecek.
Örneğin Teşvike konu bir ilin Organize Sanayi Bölgesinde (OSB) 13 kişi istihdam eden Kurumlar Vergisi mükellefi (K)’nın Ocak 2008 döneminde çalışanlarından tevkif ettiği gelir vergisi tutarı 1126,27 YTL ve 13 işçi için Asgari Geçim İndirimi Bordrosunda hesaplanan asgari geçim indirimi 784,64 YTL ise;
Bu işverenin yararlanacağı terkin tutarı şöyle hesaplanacak:
– Ücretler üzerinden hesaplanan gelir vergisi………………………………………………: 1126,27 YTL
– Asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi (13×77,57)= ……………………..: 1008,41 YTL
– Hesaplanan asgari geçim indirimi…………………………………………………………….: 784,64 YTL
– 5084 sayılı Kanun Kapsamında terkin edilecek tutar (1008,41-784,64=)………: 223,77 YTL
-Vergi dairesine ödenecek tutar [1126,27-(784,64+223,77)]=……………………….: 117,86 YTL
Asgari ücret üzerinden tevkif edilen vergi tutarından; asgari geçim indirimi tutarının mahsubu sonucu kalan tutar, asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinin organize sanayi veya endüstri bölgelerinde kurulu iş yerleri için tamamından, diğer yerlerdeki iş yerleri için ise yüzde sekseninden fazla olmamak kaydıyla 5084 sayılı Kanun uyarınca terkin edilecek.
Yarın: Geriye Dönük Uygulama Nasıl Olacak?
Erbabından Bir İlk Daha
5510 sayılı SSGSS Yasasına ilişkin ilk yorumlu ve açıklamalı kitap sosyal güvenliğe ilişkin yazı ve yorumlarıyla kamuoyunu aydınlatan yazarlar Ali TEZEL ve Resul KURT tarafından hazırlanıp Yaklaşım Yayınlarınca yayımlanmış bulunuyor. Kitabı 0312-4394343 nolu telefondan isteyebilirsiniz. Ayrıca Ali TEZEL TRT-1’de hafta içi hergün saat 15 ile 17 saatleri arasında yayınlanmakta olan sunuculuğunu Açelya AKKOYUN’un yaptığı “Hayatın İçinden” programında her salı sizlerden gelen sorulara canlı yayında cevap veriyor. 0212 259 70 91 veya 2597092 numaralı telefonları arayarak soru yöneltebilirsiniz.
