Sözcü Gazetesi: Bulgaristan’daki Çalışmalarınızı Borçlanabilirsiniz – Almanya’dan Prim İadesi İşveren Hissesini ve İşsizlik Sigortasını Kapsamıyor – İşverenin Yapı İşlerinde İş Güvenliğine Özgü Bildirim Zorunluluğ
2 Mayıs 2008
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Bulgaristan’daki Çalışmalarınızı Borçlanabilirsiniz
1989 yılında Bulgaristan’dan zorunlu göçe tabi tutuldum. 1990 yılında geri dönüp 1993 yılında tekrar Türkiye’ye geldim. Ben 25.06.1961 doğumluyum. İlk işe girişimin 1982 yılında olduğu Bulgaristan’da 12 yıllık çalışma sürem var. Türkiye’de ilk işe giriş tarihim ise 02.02.1995’tir. Bugüne kadar Türkiye’de 4 bin 700 günüm var. Yeni Sosyal Güvenlik Yasasına göre Bulgaristan’daki çalışmalarımdan altı yılını geriye dönük olarak borçlanabilir miyim? Varsa ne kadar ödemem gerek en yakın zamanda emekli olmam için? Ödeme yapamazsam ne zaman emekli olabilirim? Vedat ÇETİN
Sayın Okurum,
SSGSS Kanununun vermiş olduğu verdiği hakla bu yasa eğer yürürlüğe girerse Bulgaristan’daki geriye dönük altı yılınızı borçlanabilirsiniz. Ekim ayında borçlanabilirseniz altı yıllık borçlanma karşılığında 14 bin 716 YTL’yi üç ay içinde ödemeniz gerekir. Borçlanırsanız 02.02.1989’a çekilecek ilk sigortalılık tarihinize göre 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracağınız 02.02.2014 tarihinde emekli olabilirsiniz. Eğer 27 bin 796 YTL ödeyerek 11 yıl 4 aylık yurtdışı borçlanması yaparsanız 02.10.2008 tarihinde emekliliğe hak kazanırsınız. Borçlanmazsanız 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 02.02.2020 tarihinde 5 bin 750 günle emekli olabilirsiniz.
Almanya’dan Prim İadesi İşveren Hissesini ve İşsizlik Sigortasını Kapsamıyor
1988-1995 yılları arasında işçi olarak çalıştığım Almanya’dan kesin dönüş yaptıktan sonra prim iadesi için başvurdum. Bana sadece kendi yatırdığım prim hisselerini verdiler. Hakkım bu kadar mıdır? Almanya’dan prim iadesi almanın şartları nelerdir? Hangi tür primler iade alınabilir? Celal ÇAKMAK/İSTANBUL
Sayın Okurum,
Almanya’yı terk eden Türk vatandaşları, Almanya’da zorunlu sigortalılıklarının sona erdiği tarih itibariyle iki yıllık bekleme süresini doldurdukları takdirde prim iadesi talebinde bulunabiliyorlar. Sigortalılar eğer hastalık parası, işsizlik parası, işsizlik yardımı gibi ödemelerden yararlanıyorlarsa bu ödemelerin bitim tarihinden itibaren prim iadesi talebinde bulunabiliyorlar.
İkametgâhlarını Türkiye’ye nakledenlerden, iki yıllık bekleme süresini doldurmadan herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması olanların, prim iadesi talebinde bulunabilmeleri için, çalışmalarının bitim tarihinden itibaren iki yıllık bekleme süresini doldurmaları gerekiyor.
Almanya’da ödenen primlerden;
•Çocuk yetiştirme sürelerine ait primler,
•Herhangi bir emeklilik sigortası tarafından yapılmış bir yardım varsa, bu yardımlardan önceki primler,
•İşveren hissesi,
•İşsizlik parası, işsizlik yardımı gibi kazanç yerine geçerli olan ödemeler için yatırılmış olan primler,
•Sigortalının bizzat katkıda bulunmaması nedeniyle prim iadesi kapsamı dışında bırakılan primler,
prim iadesi kapsamında geri alınamıyor.
Okur Sorularına Kısa Cevaplar
Bayram ÜNAL – 18.07.1963 doğumlu, 01.07.1982 – 31.08.1998 tarihleri arasındaki SSK sigortalılığında 5 bin 201 günü, 01.09.1998 tarihinden bu yana da Bağ-Kur sigortalısı olarak prim ödeyen 600 günlük askerlik borçlanmasını tamamlayan bir sigortalı olarak 01.06.2002 tarihinde 25 yılı doldurmanıza kalan süreye göre 47 yaşa tabisiniz. 25 yıllık prim süresini doldurduğunuza göre 47 yaşı dolduracağınız 18.07.2010 tarihinde Bağ-Kur’dan emekli olacaksınız.
Beyhan YAĞCI – 29.06.1967 doğumu, 24.04.1986 ilk sigortalılık tarihi ve 5 bin 75 günle erkek sigortalıysanız bu gün sayısını 5 bin 300 güne tamamlayarak 49 yaşınızı dolduracağınız 29.06.2016 tarihinde emekli olabilirsiniz. Şayet kadın sigortalıysanız emekliliği hak etmiş durumdasınız.
Erdun VATANSEVER – 04.02.1959 Bulgaristan doğumlu, 16.10.1989 ilk sigortalılık başlangıçlı, 6 bin 229 günü olan bir sigortalı olarak Bulgaristan’daki 2 yıl 2 ay 29 günlük olduğuna ilişkin elinizde belgesi bulunan askerliğinizi borçlanırsanız 17.07.1987 sigortalılık başlangıcıyla 17.07.2012 tarihinde 25 yılı doldurduğunuzda SSK’dan emekli olabilirsiniz.
Kadriye ATLI – 20.02.1963 doğumlu, 01.01.1988 tarihinden başlayan bir yıllık Bağ-Kur sigortalılığından sonra 01.01.1989 tarihinden itibaren isteğe bağlı SSK sigortalısı olan bir sigortalı olarak Bağ-Kur ve SSK gün toplamında 5 bin 225 günü elde ettiğiniz tarihte SSK’dan normal emekli olabilirsiniz.
İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI
İşverenin Yapı İşlerinde İş Güvenliğine Özgü Bildirim Zorunluluğu
Yapı işlerinde sağlık ve güvenliğin sağlanması amacıyla “Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliğine” uygun şekilde işveren veya proje sorumlusu yapı işi 30 iş gününden fazla sürecek ve devamlı olarak 20’den faz-la işçi çalıştıracak ve 500 yevmiyeden fazla çalışmaya gerek duyuracak biçimde bir yapı işi ise bu işe başlamadan önce gerekli bilgileri içeren bildirimi Bakanlığın ilgili Çalışma Bölge Müdürlüğüne vermekle yükümlü bulunuyor.
Bu bildirimde belirtilen bilgilerin yer aldığı levha, açıkça görünecek şekilde yapı alanının uygun bir yerine konulacaktır. Gerektiğinde bu bilgiler güncelleştirilecektir.
Bu bildirimde;
1. Bildirim tarihi,
2. İnşaatın tam adresi,
3. Yüklenicilerin ad ve adresi,
4. Proje tipi (Yapılan inşaatın yapı çeşidi, köprü, bina, yol gibi),
5. Proje sorumlularının adı ve adresi,
6. Proje hazırlık safhasındaki güvenlik ve sağlık koordinatörlerinin adı ve adresi,
7. Proje uygulama safhasındaki güvenlik ve sağlık koordinatörlerinin adı ve adresi,
8. İşin planlanan başlama tarihi,
9. Planlanan çalışma süresi,
10. İnşaat alanında çalışacak tahmin edilen azami işçi sayısı,
11. İnşaat alanında çalışacak müteahhitler ve kendi adına çalışan kişilerin sayısı,
12. Seçilmiş müteahhitler hakkında bilgi,
yer alması gerekiyor.
Önerim SSK’ya Geçmenizdir
06.02.1968 doğumluyum. 01.01.1985 tarihinde başladığım SSK sigortalılığında 09.07.1996 tarihine kadar 723 günüm, 01.12.1997 tarihinden sonra ise 445 günüm var. 15.01.1997 tarihinden beri de Bağ-Kur sigortalısıyım ancak hiç ödeme yapmadım. Bağ-Kur borçlarımı ödesem SSK hizmetlerimle birleştirebilir miyim? 1987-1989 yılları arasında ifa ettiğim askerliğimi borçlansam yararı olur mu?
Erdoğan YILDIZ
Sayın Okurum,
Bağ-Kur döneminizden sonra başlayan 445 günlük SSK sigortalılığınız şu durumda geçerli değil. Önerim, Bağ-Kur borçlarınızı Bağ-Kur’a başvurup yapılandırarak ödemeniz ve sonra da en az bin 260 gün SSK’ya çalışarak prim ödemenizdir. Bu takdirde tabi olacağınız 48 yaşı 06.02.2016 tarihinde doldurarak SSK’dan emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanmanız SSK’dan emeklilik tarihinizi değiştirmez.