Sözcü Gazetesi: Çalışanın Genel Sağlık Sigortasına İlişkin Merak Edilen Sorular
22 Mart 2010
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Çalışanın Genel Sağlık Sigortasına İlişkin Merak Edilen Sorular
Soru: Bir çalışan SSK’lı olarak bir işe girdiğinde genel sağlık sigortası için ayrıca prim ödüyor mu? Prim gününü doldurduktan sonra emeklilik için yaşı beklerken sağlıktan faydalanma nasıl olacak? Yaşı beklerken asgari ücretten çalışmak emekli maaşına etki eder mi? Emekli maaşının yüksek olması için ne gerekli? Emekli olduktan sonra sağlık için prim ödemesi var mı? Hasan C.
Cevap: Bir iş sözleşmesine dayalı olarak bir veya birkaç işveren direktifi altında çalışanlar 4/a (SSK) sigortalılardır. Bu sigortalıların ücretlerinden yüzde 9 malûllük yaşlılık ve ölüm sigortası primi kesilirken yüzde 5 de GSS primi kesilir. Yani oran olarak 01.10.2008’den önceki gibi yine yüzde 14 oranında prim kesiliyor. Prim gününü doldurduktan sonra emeklilik için yaşı beklemek gerekiyorsa bu sürede GSS’den yararlanmak amacıyla sadece GSS primi ödenebiliyor. Bu da kişinin içinde bulunduğu aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarının düzeyine göre (Aylık asgari ücretin 1/3’ünden bir aylık asgari ücret tutarına kadar ise) 29,16 TL; (Bir asgari ücret ile iki asgari ücret tutarı arasında ise) 87,48 TL veya (İki asgari ücret tutarından yüksek ise) 174,96 TL arasında değişebiliyor. Yaşı beklerken asgari ücretten çalışmak aylığı düşürücü etki yapar. Emekli aylığının yüksek olması için önemli olan öncelikle prime esas kazanç matrahlarının yüksek olması, sonra da prim ödeme gün sayısının fazlalığıdır. SSK’lılıktan emekli olduktan sonra sağlık primi ödemeniz gerekmez.
Soru: 17.05.1967 doğ. 1983’te 34 gün; 1993-94’te 260 gün SSK’lı olarak; 1985-86’da 379 gün Bağ-Kur’lu olarak çalıştım. 07.02.1994’ten bu yana öğretim üyesi E.S. iştirakçisiyim. Yedeksubaylığımı da 1995-97’de yaptım. Emeklilik durumumu değerlendirebilir misiniz? Doç.Dr.Kemal YILDIRIM/ANKARA
Cevap: 23.05.2002’deki hizmet durumunuza göre E.S.’dan emeklilik bakımından 53 yaşa tabi bulunuyorsunuz. Şubat 2017’ye kadar görevinize devam ederseniz 25 yılı tamamlamış olacağınızdan 53 yaşını dolduracağınız 17.05.2020’de E.S.’dan emekli olabilirsiniz. Şubat 2017’den 17.05.2020’ye kadarki 3 yıl 3 aylık sürede özel sektörde çalışsanız da E.S.’dan emekliliğinize bir zarar gelmez.
Soru: 01.01.1964 doğ. 01.12.1981’de başladığım SSK sigortalılığında 3 bin 585 günüm bulunuyor. 15.01.1988-1995 arasında çalışmadım. 23.03.1989 doğumlu çocuğumdan dolayı doğum borçlanması yapabilir miyim? Sadeli ZENGİN
Cevap: 09.09.1981-23.05.1984 arasındaki girişinize göre 5 bin günü tamamlar tamamlamaz emekli olabilirsiniz. 3 bin 600 günü tamamladıktan sonra artık prim ödemeseniz de 50 yaşını 23.05.2011’den sonra dolduracağınızdan dolayı tabi olduğunuz 58 yaşını tamamlayacağınız 01.01.2022 tarihinde yaştan emekli olabilirsiniz. İşten ayrıldıktan itibaren 300 gün geçtikten sonra doğum yaptığınız gerekçesiyle SGK’ya göre doğum borçlanması yapamazsınız, ancak mahkeme yoluyla yapmanız mümkündür.
YARIN: İsteğe Bağlı Sigortalılığa Prim Öderken Vefat Eden Babam Nereden Emekli Olacak?
