Sözcü Gazetesi-Çalışanların Sözcü’sü: Anayasa Mahkemesinin İptal Kararıyla İtibari Hizmet Kapsamı Genişleyecek
5 Ocak 2008
ANAYASA MAHKEMESİNİN İPTAL KARARIYLA İTİBARİ HİZMET KAPSAMI GENİŞLEYECEK
25.05.1996 yılında sigortalı olarak işe başladım, 4050 günüm var ve halen de çalışmaktayım. 01.09.1991 tarihinde askere gittim. Askerlik borçlanmamı yatırırsam sigorta başlangıç tarihim askere başladığım tarihe geri dönebilir mi? Yani sigorta başlangıç tarihim 01.09.1991 olarak olabilir mi? Bir sorum daha olacak ben ilk sigortalı olduğum tarihten bu yana tekstilin boya apre bölümünde çalışıyorum. İşimiz icabı sürekli kimyasal maddeler kullanarak havlu bornoz boyaması yapıyoruz. Bu işim itibari hizmet işleri içerisine girer mi? Normalde tekstil işçisi olarak görünüyorum. Yani tehlikeli işler sınıfından gösterilmiyor sigortam. Bu konuda ne yapabilirim bana yardımcı olursanız sevinirim beyefendi. Hakan HAKAN
Sayın Okurum,
İlk sigortalılık tarihiniz olan 25.05.1996 tarihi itibariyle SSK’dan emeklilik için 5825 gün ve 56 yaşa tabisiniz. İlk sigortalılık tarihinizden önce ifa ettiğiniz askerlik hizmetiniz nedeniyle 18 aylık bu süreyi borçlanırsanız 25.11.1994 tarihine geriler ve 55 yaş ile 5750 güne tabi olursunuz. Yani askerliği borçlanarak sigortalılık sürenizin başlangıcını askerlik yaşamınızın ilk gününe getiremezsiniz, ancak borçlandığınız askerlik süresi kadar öne alabilirsiniz.
İtibari hizmet konusuna gelince;
506 sayılı Kanunun itibari hizmet süresi ile ilgili ek 5 inci maddesinde bulunmaktayken Anayasa Mahkemesinin 27.03.2007 tarihinde iptal ettiği, “azotlu gübre ve şeker sanayiinde” ibaresin oluşturduğu fırsat nedeniyle SSK itibari hizmet süresinden faydalanacak işyeri kapsamının genişletilmesinin önü açılmıştı.
Buna göre her türlü fabrika, atölye, havuz ve depolardan, içinde,
• Çelik, demir ve tunç döküm işlerinde
• Zehirli, boğucu, yakıcı, öldürücü ve patlayıcı gaz, asit, boya işleriyle gaz maskesi ile çalışmayı gerektiren işlerde,
• Patlayıcı maddeler yapılmasında,
• Kaynak işlerinde
çalışanların da itibari hizmet kapsamına girmesi gündeme gelmiş bulunuyor.
Tekstil kolundaki işyerinizin ve fiilen yaptığınız işin, iptal kararından yararlanarak SSK’daki itibari hizmet uygulamasına dahil olabilmesi için SGK’nın 2007/88 sayılı Genelgesinde çerçevesi çizilen aşağıdaki şartlara uygun olması gerekiyor. Bunlardan ilki olarak işyerinizin fabrika veya atölye niteliğinde olması ve bu işyerinde fiilen ve sürekli yaptığınız işin zehirli, boğucu, yakıcı, öldürücü, patlayıcı gaz, asit, boya işleriyle gaz maskesi ile çalışmayı gerektiren işlerde yer alıyor olması gerekiyor.
Söz konusu Genelgeye göre;
Ayrıca SSK itibari hizmet kapsamında yer alması gereken işlerin bariz özelliğini; ağır, riskli ve sağlığa zararlı işlerde fiziki, ruhi ve fizyolojik bakımlardan insan sağlığını olumsuz yönde etkileyen koşullar altında yapılması da şart.
Yine Genelgeye göre;
Fabrikalar ile bunların atölye, havuz ve depoları ile trafo binalarında çalışan sigortalıların itibari hizmet süresinden yararlanabilmeleri için gaz, asit ve boya işlerinin zehirli, boğucu, yakıcı, öldürücü ve patlayıcı nitelikte olması gerekiyor.
Bütün bu koşullara uymasına rağmen itibari hizmetten yararlanmanız için işvereninizin itibari hizmet uygulaması nedeniyle 27.03.2007 tarihinden itibaren malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranı % 9’u sigortalı, % 13’ü işveren hissesi olmak üzere toplam % 22 üzerinden tahakkuk ettirmesi gerekiyor. Bunun için işvereninizin SGK’ya başvurup işyerinin ve işyerinde yürütülen kimi işlerin Anayasa Mahkemesinin iptal kararı ile önü açılan itibari hizmet kapsamında sayılıp sayılmayacağının saptanmasını talep etmesi gerekiyor. Şayet işvereniniz kayıtsız kalıyorsa onu uyarmanız, çare olmuyorsa SGK’yı durumdan haberdar etmeniz gerekiyor.
EŞİNİZ 56 YAŞINDA, SİZ 60 YAŞINDA KISMİ EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
Doğum Tarihim 20.11.1967, ilk sigortalılık tarihim 01.04.1985’dir. Bugüne kadar SSK’ya 1328 gün prim ödedim. Eşim ise 01.05.1993 tarihinde başladığı sigortalılığında bugüne kadar 3046 gün prim ödedi ve kendisi 09.03.1971 doğumludur. Eşim ve ben ne zaman emekli olabiliriz? İsimsiz
Sayın Okurum,
Vermiş olduğunuz bilgilere göre SSK’dan 5225 günü doldurduğunuzda normal emekli olabilirsiniz. Yahut 23.05.2014 tarihine kadar 3600 günü tamamlayarak 59 yaşında, 23.05.2014 tarihten sonra 3600 günü tamamlayarak da 60 yaşında SSK’dan kısmi emekli olabilirsiniz.
Eşiniz ise SSK’dan 49 yaş ve 5600 günle normal emekli; 23.05.2011 tarihine kadar 3600 günü tamamlayarak 56 yaşında da kısmi emekli olabilir.
YAŞ ŞARTI ENGELİNİZ YOK
20.06.1960 doğumlu bir bayanım. 01.11.1975 tarihinde başladığım sigortalılığımda bugüne kadar 285 günüm var. Emekli olabilmem için gerekli şartların neler olduğunu öğrenmek istiyorum. Türkan DİL/İSTANBUL
Sayın Okurum,
01.04.1981 tarihinden önce sigortalı ve 3600 günle 50 yaşına tabi olduğunuz için, bundan sonra SSK sigortalısı olarak 3315 gün (9 yıl 2 ay 15 gün) çalışıp 3600 günü tamamlar tamamlamaz emekli olabilirsiniz.