Sözcü Gazetesi-Çalışanların Sözcü’sü: Özürlü Statüsünden veya Malûllükten Emekli Olmak İçin İzlenmesi Gerekli Yol

19 Ocak 2008

ÖZÜRLÜ STATÜSÜNDEN VEYA MALÛLLÜKTEN EMEKLİ OLMAK İÇİN İZLENMESİ GEREKLİ YOL
30.04.1965 doğumluyum. 13.09.1989 tarihinde SSK’ya girişim yapıldı. 18 aylık askerlik süremi ödedim. 1989 yılından 2007 yılının Kasım ayına kadar hiç ara vermeden sigortalılığım devam etti. 05.11.2007 tarihinde by-pass ameliyatı oldum. Kalbimdeki iki ana damar değişti. Bu durumda ben vergi indiriminden yararlanabilir miyim ve malûlen emekli olma hakkım var mıdır? Bu konularda ne gibi bir yol izlemeliyim? Bülent YAVRU

Sayın Okurum,
Kalp rahatsızlığınızın özürlü olmanıza yol açma derecesini yetkili sağlık kurulları tayin edecek. Bunun için bir işe girerek işvereniniz aracılığıyla başvuru yapmanız gerekiyor.
Çalıştığınız işyerinden alacağınız hizmet erbabı olduğunu gösterir belgenin yanında nüfus cüzdanı örneği ve üç adet fotoğrafla ildeyseniz, Defterdarlık Gelir Müdürlüğüne, bağımsız vergi dairesi bulunan bir ilçedeyseniz Vergi Dairesi Müdürlüğüne, diğer ilçelerde Mal Müdürlüklerine başvurmanız gerekiyor. Bu kurumlar sizi yetkili bir sağlık kuruluna sevk edecekler. Kurul raporuna itiraz etme hakkınız bulunuyor. İtiraz için itiraz dilekçesi ve ilk özürlü sağlık kurulu raporunun onaylı bir örneği ile birlikte, bulunduğunuz ilin sağlık müdürlüğüne başvurmanız halinde, il sağlık müdürlüğü, sizi en yakınındaki özürlü sağlık kurulu raporu vermeye yetkili farklı bir hastaneye gönderecek. İtiraz edilen özürlü sağlık kurulu raporu ile itiraz üzerine verilen özürlü sağlık kurulu raporundaki kararlar aynı yönde ise özürlü sağlık kurulu raporu kesinlik kazanacak.
En az %40 özürlü raporu verilmesi halinde özürlülere özgü vergi indiriminin yanında ilk sigortalılığınızın 05.08.1991 tarihinden önce olması nedeniyle yaş sınırlaması olmadan 15 yıl ve 3600 günle emeklilik hakkına kavuşacaksınız. Gösterdiğim bu yönteme göre raporu aldıktan sonra 3600 günü de tamamlarsanız SSK’dan emekliliği hak etmiş olacaksınız. Özürlü veya malûlen emekli olmakla sırf bu nedenle aylığınızda düşme meydana gelmeyecek.
Malûlen emeklilik için ise malûllük derecenizin en az %67 olması gerekir. Beş yıldan fazla süren sigortalılığınız ve 1800 günden fazla gününüz olduğuna göre çalışma gücü kayıp dereceniz üçte iki (% 67) olarak saptanırsa malûlen emekli de olabilirsiniz.


SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİNDE BOŞ GÜNLERİ GERİYE DÖNÜK BORÇLANMAK YOK
04.01.1931 doğumlu erkek bir yakınımın SSK başlangıç tarihi 12.12.1965 olup, prim ödeme gün sayısı 2355’dir. 1969-1986 yılları arasında yurtdışında (Almanya’da) çalışmış. 1986’dan sonra yeniden SSK’ya prim ödemeye başlanmış ve halen bir işyerinde SSK sigortalısı olarak çalışıyor. Askerliğini borçlanmamış. Emekli olabilmesi için geri kalan günlerini toplu ödeyebilir miyiz? Bu arada Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na malûlen emeklilik için başvuruda bulunmuş. Elinde doktor raporu var ve SSK’nın cevabını bekliyoruz. Hangi şartlarda emekli olabileceğini ve normal emekliliğin mi yoksa malûlen emekliliğin mi avantajlı olduğunu öğrenmek istiyorum. Hacer ÖZBEK/BURSA

Sayın Okurum,
Yakınınızın malûl olup olmadığını bilemem, ama ilk işe başladığında olmayan bir rahatsızlıktan dolayı çalışma gücünde kayıp oranının en az %67 olduğuna karar verilir ve SGK da bunu onaylarsa en az 1800 güne de sahip olduğundan malûllük aylığı bağlanması mümkündür. Ancak yakınınız zaten emekliliği hak etmiş durumda. Zira ilk işe girişi 01.04.1981 öncesi olduğundan yaşa tabi değil. 55 yaşı da doldurduğuna göre 3600 günü tamamladığında emekli demektir. Sosyal güvenlik sistemimizde boş günler borçlanılarak süre kazanılmaz. Ama yakınınızın borçlanmaya uygun süreleri var. Örneğin iki yıl olduğunu tahmin ettiğim askerlik süresi ve yurtdışı çalışma süreleri borçlanmaya uygun süreler. Bu bakımdan bulunduğu yerdeki SSK birimine başvurarak askerliği ile beraber yurtdışı sürelerinden 3600 günü doldurmaya yetecek kadarını günlüğü 3,5 $’dan borçlanıp ödese SSK’dan kısmi emekli olmasına yeter. Öncelikle raporun sonucunu bekleyin, malûllük aylığı bağlanmazsa 3600 gün olmasına yetecek kadar borçlanmaları tamamlayarak yakınınızı emekli edin.