Sözcü Gazetesi: Emeklinin Büyüme Hızından Payı İç Ediliyor – Kıdem Tazminatında Makûl Süre Hesabı

17 Şubat 2008

Çalışanların Sözcü’sü

Emeklinin Büyüme Hızından Payı İç Ediliyor
1932 doğumluyum. 1978 yılında tavana çok yakın primle emekli oldum. O yıllarda tavan emeklisiyle aramda çok az bir fark vardı. Daha sonra bu fark çok açıldı. 2007 yılının Temmuz ayından itibaren 585 YTL alıyorum. Son iki ay ise 570 YTL aldım. Başından beri hesaplamanın yanlış olduğuna dair kuşkularım var. Benim kuşkularımın giderilmesine veya 76 yaşında benim gibi açlık sınırının altında yaşayan SSK emeklilerinin durumuna köşenizde yer verirseniz sesimizi duyurmuş olursunuz. Turgut OĞUZ

Sayın Okurum,
Ülkemizde başta eğitim sistemimiz olmak üzere çok şey doğru kurgulanmamış. İnsanlarımızdan sosyal güvenliğin ilgilendirmediği tek kişi gösterilemez. Ama ne hikmettir ki insanlarımıza eğitim hayatları boyunca sosyal güvenlikleri hakkında dişe dokunur tek kelime öğrenme fırsatı verilmez. Bir yandan sosyal güvenlik kurumlarımızın çok da uzun olmayan ömürlerine rağmen orası burası politik ve popülist çekiştirmelere maruz kala kala bir acubeye dönmüş duruma gelince bireysel sosyal güvenlik bilgisi kadüklüğe mahkûm kaldı.

Sanırım bu durum birilerinin işine geliyor. SSK aylıkları da böyle puslu ortamda kalınca yanlışlıkları örtbas etmek kolay oluyor. Ama artık mızrak çuvala sığmıyor. İşlemler elektronik ortama geçince kontrol daha da kolaylaştı. İnsanımız gittikçe bilinçleniyor. Bilinçli internet kullanımı arttıkça da bu aydınlanma devam edecek. Aylığınız hakkında ikirciklenmeniz gayet normal. Çünkü sisteme aynı gün sayısında ve aynı ortalama prim kazancında katkısı olan iki kişiden önce emekli olan sonra emekli olandan daha az aylık alıyor. Bunun da nedeni 2000 yılı sonrası bağlanan aylıklarda 2000-2008 yılları arasındaki TÜFE rakamlarına ilaveten Büyüme hızı rakamları da dikkate alınırken, sözgelimi 2000 yılında bağlanan aylıklar için artış yapılırken 2001 – 2008 yılları arasındaki Büyüme Hızı rakamları yok sayılıyor.
İşte siz de büyüme hızından 1978 yılından beri pay alamıyorsunuz, bundan dolayı da emekli aylığınız sürekli eriyor.

Geriye Dönük Boş Süreleri Ödeme Hakkı Yok
Bir bayan olarak doğum tarihim 20.03.1961’dir. İlk işe girişim Halk Eğitim Merkezi’nde nakış hocası olarak 06.12.1990 tarihindedir. Ara ara çalışmalarım olduktan sonra isteğe bağlı devam etmekteyim. Gün sayım ise 2 bin 719’dur. En yakın olarak 3 bin 600 günle mi emekli olurum? Yoksa 5 bin 450 günle normal emekli mi olurum? Çalışmadığım ara boşlukların ödenme imkânı var mı? Nuray ANARAT/SAMSUN

Sayın Okurum,
SSK’dan normal emeklilik için 47 yaşınızı dolduracağınız 20.03.2008 tarihine kadar 5 bin 450 günü tamamlama şansınız yok. Çünkü sosyal güvenlikte boşlukta geçen süreleri geriye dönük olarak borçlanma diye bir hak veya uygulama yok. Mütemadiyen çalışarak prim ödeseniz bile 7 yıl 7 ay 1 gün daha prim ödemeniz gerekiyor. Bu kadar süre prim ödeseniz bu sürenin sonunda emekli olabilirsiniz. Bu da en erken 2015 yılının ortalarını bulur. 23.05.2011 tarihine kadar 3 bin 600 günü tamamlarsanız 56 yaş dolduracağınız 20.03.2017 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Askerliğin İlk Sigortalılıktan Önce mi Sonra mı Olduğu Önemlidir
20.06.1959 doğumluyum. 1979 yılında asker oldum. 01.08.1986 tarihinde sigortam başladı. Şu anki sigorta primim askerlik hariç 3 bin 416 gündür. Askerliğimi 20 ay üzerinden paraya çevirip yatırdım. Ayrıca 4 yıl 9 ay 18 günlük de Bağ-Kur ödemem var. Bu şartlara göre ne zaman, ne kadar gün primle ve kaç yaşında emekli olabilirim? Atanur KOYUNCU

Sayın Okurum,
Askerliğinizi ilk sigortalılık tarihinizden önce mi sonra mı yaptığınızı belirtmemişsiniz. Şayet askerliğinizi ilk sigortalılıktan önce yapmışsanız 48 yaşınızı 20.06.2007 tarihinde doldurup, 5 bin 225 günü de tamamlamış bulunduğunuzdan 25 yılı tamamlayacağınız 01.12.2009 tarihinde SSK’dan normal emekli olabilirsiniz. Yok eğer askerliğinizi ilk sigortalılık tarihiniz olan 01.08.1986 tarihinden sonra yapmışsanız bu defa da 20.06.2008 tarihinde 49 yaşı doldurduktan sonra 01.08.2011 tarihinde 25 yıllık sigortalılık süresini tamamlayarak emekli olabilirsiniz.

59 Yaşında 3 bin 600 Günle Emekli Olabilirsiniz
Nisan 1982 ayından sigortalıyım. Bin 732 günüm var. 1964 doğumluyum. Sigortam devam ediyor. Ne kadar prim ödeyip emekli olabilirim? Halil EMİR

Sayın Okurum,
5 bin 75 günü tamamladığınızda SSK’dan emekli olabilirsiniz. Yahut 23.05.2014 tarihine kadar 3 bin 600 günü tamamlayarak 59 yaşınızı doldurduğunuzda da SSK’dan yaştan kısmî emekli olabilirsiniz.

İşverenler İçin Çalışma Hayatı

Kıdem Tazminatında Makûl Süre Hesabı

İşten ayrılacak işçilere ödenecek Kıdem Tazminatı hesabındaki kıdem tazminatına esas sürenin netleştirilmesinde ölçümüz ne olmalıdır? Osman GÜRCAN

 

Sayın Okurum,

Kıdem tazminatı uygulamalarında işçi ve işveren anlaşmazlıklarında önemli bir noktayı oluşturan istirahatlı sürelerin kıdem tazminatına etkisi konusundaki ihtilafa da Yargıtay kararlı hale gelmiş kararlarıyla açıklık getirmiş bulunuyor. İşverenler, işçinin fiilen çalışmadığı sürelerin kıdem tazminatı hesabına dâhil edilmemesini istemiş, işçiler de dâhil edilmesi yönünde ısrar etmiştir. Bunun üzerine de Yargıtay “makûl süre” içindeki istirahatlı sürelerin süre bakımından kıdem tazminatına dâhil edilmesini, “makul süreyi” aşan istirahatlı sürelerinde kıdem tazminatı süre hesabına dâhil edilmemesi yönündeki kararını belirtmiştir. Bu “makûl süre” kavramının dayanağını da 4857 sayılı Yasa’nın 55. ve 25/I/b alt bendine bağlayarak makûl sürenin “işçinin hizmet süresine bağlı bildirim süresi + 6 hafta” olması gerektiği yönündeki reyini çeşitli kararlarında tekrar etmiştir.

Bilindiği üzere bildirim süreleri;

• İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta




• İşi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta,




• İşi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta,




• İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta

olarak uygulanıyor.

 

O halde işçinin devam eden iş sözleşmesinin toplam süresi baz alınarak hesap yapılmalı ve bu makûl sürenin altındaki istirahatlı süreler kıdem tazminatı hesabında değerlendirilmeli, bunun üzerindeki süreler değerlendirilmemelidir.

 

Askerliğiniz Emekliliğinizi Etkiler

02.04.1952 doğumluyum. Esnaf Bağ-Kur giriş tarihim 04.03.1986’dır. Ne zaman emekli olabilirim? Suat YALÇIN

 

Sayın Okurum,

Vermiş olduğunuz bilgilere göre Bağ-Kur’dan normal emeklilik için 04.03.2011 tarihine kadar çalışmalısınız. Şayet askerlik hizmetiniz varsa ve siz bu süreyi borçlanırsanız askerlik süresi kadar daha önce emekli olma hakkınız da bulunuyor.