Sözcü Gazetesi: Erken Yaşlanmayla Emekliliğin Koşulları – Bağ-Kur’lular da Artık Yüzde 40 Özürlülükten Emekli Olabilir

23 Ekim 2008

ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ

Erken Yaşlanmayla Emekliliğin Koşulları

Eşimin emeklilik olma zamanıyla ilgili SSK’dan farklı farklı yanıtlar alıyoruz. 03.03.1960 doğumlu ve 01.08.1997 ilk sigortalılık tarihli eşimin 1 Ekim 2008’e kadar mütemadiyen ödediğimiz için 4 bin 15 gün primi bulunuyor. Eşim için erken yaşlanmadan faydalanmak istiyorum. Nasıl yararlanabiliriz? Eşim ne zaman emekli olabilir? Alâattin ERDEM

 

Sayın Okurum,

Eşiniz 20 yıllık sigortalılık süresini tamamlayacağı 01.08.2017 tarihine kadar 5 bin 975 günü tamamlayarak emekli olabilir.

5510 sayılı Kanunda yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen yaş şartı dışındaki diğer şartları taşıyan ve 55 yaşını dolduran sigortalılardan biyolojik yönden, bu yaşı doldurmuş bir insan derecesinde yaşlanmış ve çalışma gücünün bu seviyeye düşmüş olduğu tayin ve tespit edilenler ‘erken yaşlanmış’ sayılıyorlar.

‘Erken Yaşlanma’ hâlinin tespitine esas alınmak üzere Sağlık Hizmeti Sunucuları tarafından düzenlenen Raporlar esas alınarak erken yaşlanma hâlinin bulunup bulunmadığına SGK Sağlık Kurulunca karar verilecek.

SGK Sağlık Kurulu tarafından erken yaşlanmış sayılmayan sigortalıların bu karara karşı itirazda bulunmaları hâlinde, itiraz dilekçeleri bu Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 55 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen belgeleri içeren dosyası ile birlikte değerlendirilmek üzere Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kuruluna intikal ettirilecek.

Görüleceği üzere rapor alarak ‘Erken Yaşlanmanın’ tespiti için girişim yapmadan önce yaş dışındaki diğer koşulları tamamlamış olmanız gerekiyor. Oysa eşiniz yaş dışındaki 20 yıllık sigortalılık süresini ve gerekli 5 bin 975 gün sayısını henüz tamamlamamış durumda bulunuyor.

Benim önerim bundan sonra hiç prim ödemese bile 58 yaşını dolduracağı 03.03.2018 tarihinde yaştan emekli olabilecek eşiniz için 01.08.2017 tarihinde 5 bin 975 günle emekli olma hedefinden vazgeçmenizdir. Takdir edersiniz ki altı ay fazla aylık almak için beş yıl fazladan prim ödemek kârlı değildir. Prim ödemeyi bırakın ve 03.03.2018 tarihinde emekli aylığı için dilekçe verin.

 

Okur Sorularına Kısa Cevaplar

Murat AKTAŞ – 1932 doğumlu, 1979 sigortalılık girişli, bin 839 gün primi olan bir sigortalı olarak anneniz 3 bin 600 günü doldurduğunda emekli olabilir. Annenizin yapmış olduğu iki doğumdan bin 440 gün kazanması mahkeme yoluyla mümkün olabilir. Çünkü SGK ilk sigortalılıktan önceki doğumların borçlanmasını kabul etmiyor. Doğum borçlanması yapabilirse önemli sayıda bir prim günü sağlayıp üzerini isteğe bağlı olarak da 3 bin 600 güne tamamlayabilir.

Emirhan KARAYALÇIN – 57 yaşında 1969 yılından beri devam eden sigortalılığında bin 500 prim günü olan bir sigortalı olarak 2 bin 100 gün daha çalışarak prim öderseniz bu sürenin sonunda emekli olabilirsiniz. Varsa askerliğinizi borçlanabilir ve gerekli 2 bin 100 günü eksiltilebilirsiniz.

İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI

Bağ-Kur’lular da Artık Yüzde 40 Özürlülükten Emekli Olabilir

22.06.1975 doğumluyum. 01.07.1992 tarihinde Bağ-Kur sigortalısı oldum ve primlerimi düzenli olarak yatırdıktan sonra 15.04.2005’te de sağlık nedenleriyle kapattım. 12 yıl 9 ay 14 gün olmasına rağmen hizmet sürem sistemde 11 yıl 9 ay 23 gün olarak gözüküyor. Daha sonra bir iş yerinde sigortalı olarak 662 gün çalıştım ve tekrar sağlık nedenleri ile işi bırakmak zorunda kaldım. Malûlen emeklilik için müracaat etmek istiyorum. Sizin makalelerinizden bilgi edinmeye çalıştım. Malûlen emeklilik konusunda nasıl bir yol izlemem gerekiyor? Yücel ÇOLAK

 

Sayın Okurum,

1 Ekim 2008 tarihinden itibaren SSGSS Yasası yürürlüğe girdi. Bu nedenle malûliyetiniz için yeni kurallar uygulanacak. Son yedi yıldaki (2 bin 520 gün) priminizin çoğu Bağ-Kur kapsamında geçtiği için halen 4/b sigortalılığından emekli olma durumundasınız.

SGK’ca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu 4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) sigortalıları için çalışma gücünün en az yüzde 60’ını, kaybettiği SGK Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalı malûl sayılıyor.

Bu şekilde malûl sayılanlar en az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak bin 800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın bin 800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması halinde malûlen emekli olma hakkına sahip bulunuyorlar.

Gün sayısı ve sigortalılık süresi olarak Bağ-Kur’dan malûlen emekli olma hakkına sahipsiniz. Bu durumda malûliyet raporu vermeye yetkili bir hastaneye başvurarak en az yüzde 60 malûliyet raporu alabilirseniz ve bu rapor SGK Sağlık Kurulu’nca onaylanırsa 4/b sigortalılığından (Bağ-Kur) malûlen emekli olabilirsiniz.

Malûliyet raporunuz yüzde 60’tan daha düşük olarak onaylanırsa bu defa özürlülükten emekli olma yolunu deneyebilirsiniz.

 

Ancak malûllük aylığı olmasa bile bu durumdaki sigortalılara en az 15 yıldan beri sigortalı bulunduğu ve en az 3960 günlük primi bulunan sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanır.

           Çalışma gücündeki kayıp oranı;

• % 60 ve daha fazla olmasına karşın rahatsızlığı sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önceye dayandığı için malûlen emekli olamayanlar 15 yıldan beri sigortalı olmaları ve 3 bin 960 gün,


• % 50 ilâ % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4 bin 320 gün,


• % 40 ilâ % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4 bin 680 gün,

Primleri bulunması şartıyla aylık bağlanabilecek.