Sözcü Gazetesi: Hizmetinizi Eksik Gösteren İşveren Ceza ve Borcunu Kendisi Ödeyecek – İşverenlerce Çalışma Süreleri İle İlgili Olarak Bilinmesi ve Uygulanması Gereken Bazı İşlemler

25 Nisan 2008

ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ


Hizmetinizi Eksik Gösteren İşveren Ceza ve Borcunu Kendisi Ödeyecek


1955 yılı doğumluyum.01.10.1983 yılında sigortalı olarak işe başladığım kurumum 1986 yılına kadar toplam 570 günlük sigortamı ödemiş. Ben çalışmaya devam etmeme rağmen 2004 yılına kadar kalan aradaki sürenin sigorta primini ödememiş. 2004 yılında bu güne kadar bin 405 ödenmiş günüm var.


Toplamda bin 975 ödenmiş prim günüm var emekli olmam için ne yapmam gerekiyor. Çalıştığım kurum bu arayı kabul ediyor, fakat ödemiyor. Emekli olabilmem için en az ne kadar süremi ödemeleri gerekiyor? Gerekli miktarı ben ödeyebilir miyim? İsmi Mahfuz


 


Sayın Okurum,


İşyerinize ve SSK’ya hizmet tespit davası açıp bu süreyi yargı aracılığıyla kanıtlayabilirseniz, gününüzü artırabilirsiniz. Kanıtlamanız halinde sigortasız olarak işçi çalıştırdığı kanıtlanan işyerinize de yüksek miktarda ceza gelir. Gerekli miktarı siz ödeyemezsiniz. Ödemeye kalkmanız tespitini istediğiniz SSK’lılık sürelerinin hayali olduğu konusunda kuşku doğuran bir davranış olur ki sigortalılık için primin ödenmesi kadar çalışmanın fiili olması da zorunludur. Zaten sadece prim bedeli değil cezaları da olduğu için bu bedeli ödemek sizin kafanızdaki hesabı muhtemelen aşacaktır.


01.10.1983 tarihinde işe başlamışsanız ve bu süreyi yargı aracılığıyla kanıtlayabilirseniz ve 23.05.2011 tarihine kadar 3 bin 600 günü tamamlarsanız 58 yaşınızı dolduracağınız 2013 yılında emekli olabilirsiniz.


 


Boşta Geçen Süreler Borçlanılamıyor


13.08.1967 doğumluyum. 13.08.1985 – 31.03.1991 tarihleri arasında Almanya’da çalıştım ve bu süreleri SSK’ya borçlandım. Türkiye’de 10.04.1995 ila Mart 2000 tarihleri arasında bin 599 gün primim bulunuyor. İsteğe bağlı sigortaya ise bin 200 gün prim ödedim ve hala da ödüyorum. Toplam prim gün sayın 4 bin 827 olduğuna göre ne zaman emekli olabilirim? Kalan günlerimi toptan ödeyebilir miyim? Nilsun DEDEBEY


 


Sayın Okurum,


Vermiş olduğunuz bilgilere göre borçlandığınız 5 yıl 7 ay 18 günlük yurtdışı borçlanma süreniz kadar ilk sigortalılık tarihini geriye çektiğimizde emeklilik hesabınıza esas ilk sigortalılık tarihiniz 22.08.1989 oluyor ve siz SSK’dan emeklilik için 46 yaş ve 5 bin 375 güne tabi oluyorsunuz. 20 yıllık sigortalılık süreniz 22.08.2009 tarihinde, 46 yaşınız 13.08.2013 tarihinde doluyor. Size düşen 13.08.2013 tarihine kadar 5 bin 375 günü tamamlamaktır.


Ne geçmişe dönük ne de geleceğe yönelik boş süreleri borçlanma diye bir hak veya uygulama mevzuatımızda bulunmuyor. Kaldı ki şu an gün ihtiyacınız bulunmasa da 46 yaşı dolduracağınız 13.08.2013 tarihini beklemek durumundasınız.


 


Okur Sorularına Kısa Cevaplar


Gülten DÖNERTAŞ – 06.04.1958 doğumlu, ilk sigortaya giriş tarihi 01.06.1984 olan, 121 gün SSK priminden sonra 01.01.1990’da başladığı SSK Tarım sigortalılığında bin 260 günü olan bir kadın sigortalı olarak bundan sonra SSK’ya 2 bin 119 gün prim ödeyerek 58 yaşınızı dolduracağınız 06.04.2016 tarihinde emekli olabilirsiniz. Yeni SSGSS Yasası ile isteğe bağlı SSK sigortalılığı kalktığından normal çalışan olarak prim ödemelisiniz. Bunun için önce 859 gün isteğe bağlı prim ödeyin ki zaten bu süre Bağ-Kur’lu olarak kabul edilecektir. Son bin 260 günü de çalışarak SSK’ya prim ödeyerek tamamlayın.


Mazhar BİRİNCİ – 1956 doğumlu, sigortalılığa ilk girişi 1977 yılında gerçekleşen ve 3 bin 800 gün normal primiyle 9 aylık isteğe bağlı ödemesi olan bir sigortalı olarak ilk sigortalılık tarihinizden önceki 600 günlük askerliğinizi de borçlanırsanız 5 bin günü tamamladığınız gün SSK’dan normal emekli olabilirisiniz. Yeni yasa emeklilik koşullarınızı etkilemez, ama 5 bin günü tamamlamak amacıyla prim ödediğiniz süre oranında aylık bağlama koşulları bakımından az da olsa olumsuz etkilenebilirsiniz.


Osman Nuri OKUYAN – 22.07.1967 doğumlu, 01.12.1988 SSK girişli, 3 bin 529 gün primi ve 2 yıl 2 aydır Tarım SSK sigortalısı olan bir sigortalı olarak 4 yıl 10 ay daha Tarım SSK sigortalılığından (ayda 15 gün olan) primleri yatırmaya devam ederseniz bu süre sonunda Tarım SSK sigortalılığından emekli olabilirsiniz.


Rumuz: İbrahim/BANDIRMA –   1963 doğumlu SSK’ya ilk girişi 1979 yılında gerçekleşen bin 177 gün SSK’ya, 2 yıl 2 ay 6 gün Bağ-Kur’a prim ödeyen bir sigortalı olarak 23.05.2011 tarihine kadar 3 bin 600 günü tamamlarsanız 58 yaşınızı dolduracağınız 2021 yılında, 5 bin günü doldurursanız bu süreyi tamamlar tamamlamaz SSK’dan emekli olabilirsiniz. Geriye dönük boşlukları ödeme uygulaması bulunmuyor. Bağ-Kur günlerinizi emekli olacağınız zaman birleştirilecektir.


İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI


İşverenlerce Çalışma Süreleri İle İlgili Olarak Bilinmesi ve Uygulanması Gereken Bazı İşlemler


İşyerinin düzeni, ileride fazla çalışma, izin gibi konularda anlaşmazlıklara meydan vermemek amaçlarıyla bazı önemli dokümanlar işçilerin imzasını da içerecek biçimde düzenlenmiş olmalı.


Bu bağlamda;


– Varsa fazla çalışma saatleri işçinin ücret hesap pusulasında detayıyla gösterilmeli, ücret bordrosunda kaydı bulunmalı.


– Fazla çalışma için her yılbaşında işçilerden gerektiğinde fazla çalışma yapmayı kabul ettiğine, eğer fazla çalışma yaptığında bunun karşılığında serbest zaman kullanmayı kabul ediyorsa buna dair de yapılacak fazla çalışma belgesinde buna dair de kayıt ve işçinin muvafakatine ilişkin onayı bulunmalı.


– Ulusal bayram (29 Ekim Cumhuriyet Bayramı) ve genel tatil günlerinde (Dini ve diğer milli bayramlarda) çalışan işçiler için ek birer günlük ücret tahakkuku ve ödemesi yapıldığı mutlaka belirtilmeli. Bu durum ücret bordrosunda ve ücret hesap pusulasında ayrıntılı olarak gösterilmeli.


– Telâfi çalışması ve denkleştirme çalışma sistemi uygulanacaksa bu çalışmalara ilişkin yazılı bildirimler yapılmalı.


– İşyerinde posta usulü çalışma sistemi varsa vardiya sayı ve saatlerini, hangi postada kimlerin çalışacağını, hangi günlerde hafta tatili yapılacağını gösterir haftalık veya aylık vardiya çizelgesi düzenlenmelidir. Postalar en geç 15 günde bir değiştirilmeli, vardiyalı çalışma ile ilgili olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ilgili Bölge Müdürlüğü’ne yazılı olarak bildirim yapılmalıdır. İşveren veya işveren vekilleri, postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde, her postada çalışan işçilerin ad ve soyadlarını kapsayan listeler ile bu işçiler için işe başlamadan önce alınan periyodik sağlık raporlarının bir nüshasını ilgili bölge müdürlüğüne vermekle yükümlüdür. Posta sayı ve saatlerinde değişiklik olursa bildirim yenilenmelidir. Değişiklik olmadığı takdirde yeniden bildirim yapmaya gerek yoktur.


– 16 yaşından büyük ve küçük işçiler için geçerli yasal asgarî ücret miktarları ilân panosuna asılmalı.


– Günlük çalışma süresinin ortalama bir zamanında o yerin gelenekleri ve işin gereğine göre ayarlanmak suretiyle işçilere asgarî olarak;


a) Dört saat veya daha kısa süreli işlerde onbeş dakika,


b) Dört saatten fazla ve yedibuçuk saate kadar (yedibuçuk saat dahil) süreli işlerde yarım saat,


c) Yedibuçuk saatten fazla süreli işlerde bir saat,


ara dinlenmesi verilmelidir.


Gece çalışma süresinde (saat 20.00 – 06.00 saatleri arası gece çalışma süresidir) fazla çalışma yaptırılmamalı, bahse konu sürelerde 18 yaşından küçük çocuk ve genç. işçi çalıştırılmamalıdır.