Sözcü Gazetesi: Kesin Dönüşte Borçlanma İçin İki Yıllık Koşul Süresiz Olarak Kaldırıldı – Cezaevinde Çalışanların Emekliliğe Esas Prim Ödemeleri Mümkün – Bağ-Kur’a 24 Yıl Prim Borcu Varken Ölen Sigortalıya Ölüm Aylığı
8 Haziran 2008
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Kesin Dönüşte Borçlanma İçin İki Yıllık Koşul Süresiz Olarak Kaldırıldı
07.04.1974 tarihinde başladığım SSK sigortalılığımda 714 gün prim ödedikten sonra 13 ay isteğe bağlı prim ödemesi yaptım. 20 aylık askerlik borçlanmamı ödedim. 1983 Aralık ayından başlayarak 1985 yılı Eylül ayına kadar memuriyet yaptım. 1985-1992 yılları arasında Suudi Arabistan’da çalıştıktan sonra istifa ettiğim kurumda tekrar göreve başladım. 2006 yılında bu yurtdışı sürelerimi borçlanmak amacıyla T.C. Emekli Sandığı’na başvurduğumda bana yazılı olarak ret cevabı verildi. Gerekçe olarak da 3201 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde 06.08.2003 tarihinden önce yurda kesin dönüş yapanlara ilişkin bir açıklama bulunmadığını belirttiler. Bu sürelerimi borçlanamaz mıyım? Mevlüt KABAN/DENİZLİ
Sayın Okurum,
22.05.1985 tarihinden önce yurda kesin dönüş yaptıktan sonra 22.05.1987 tarihine kadar yurtdışı çalışma sürelerini borçlanmayan SSK, Emekli Sandığı iştirakçileriyle Bağ-Kur sigortalıları sürelerini geçirdikleri gerekçesiyle bu sürelerini borçlanamıyorlardı.
Anayasa Mahkemesinin 24.4.2003 günlü RG’de yayımlanan 2000/36 E. 2002/ 198 K. Sayılı kararına uyum sağlayan SSK iki yıl önce hakkı teslim etmiş ve 8-32 sayılı Ek Genelgesiyle 29.03.2006 tarihinden itibaren hangi tarihte kesin dönüş yaparsa yapsın yurtdışı borçlanması hakkı tanımıştı.
Oysa siz yurtdışı çalışma Emekli Sandığı’na borçlanmak zorundaydınız ve Bağ-Kur ile birlikte Emekli Sandığı bu kararı dar yorumluyor, kesin dönüşlerinin üzerinden iki yıl geçenlere borçlanma hakkı tanımıyordu. Çoğu vatandaşımız mahkeme ile bu hakkı sağladılar.
İşte bu noktada Anayasa Mahkemesinin 15.04.2008 tarihli RG’de yayımlanan 2005/25 E. ve 2008/57 K. sayılı kararı ile iki yıllık süre koşulu açıkça iptal edildi.
Bu durumda sizin gibi 22.05.1985 tarihinden önce yurda dönmüş olmakla birlikte, 22.05.1987 tarihine kadar yurtdışı hizmetlerini değerlendirmemiş olanlara
a) Prim, kesenek ve karşılık ödemek suretiyle sigortalısı veya iştirakçisi olduğu sosyal güvenlik kuruluşuna;
b) Sosyal güvenlik kuruluşlarından hiçbirine tabi bulunmamaları halinde Sosyal Sigortalar Kurumuna;
yazılı istekte bulunanlara istedikleri zaman borçlanabilmeleri artık mümkün bulunuyor.
Zaten SSGSS Kanunu da bu konuda gerekli düzenlemeyi içeriyordu. Artık Emekli Sandığı’na borçlanma başvurunuzu yineleyebilirsiniz.
Cezaevinde Çalışanların Emekliliğe Esas Prim Ödemeleri Mümkün
1955 doğumluyum. 1975-1977 yılları arasında 20 aylık askerliğim var. 1984 yılında sigortalı olarak işe başladım. Bugüne kadar 2 bin 600 günüm var. Üç aydır cezaevindeyim. 2009 yılının Haziran ayında cezaevinden çıkacağım. En kısa ne zaman ve nasıl emekli olabilirim? Mustafa GÜVENÇ/BALIKESİR
Sayın Okurum,
Vermiş olduğunuz bilgilere göre askerliğinizi borçlanır ve 23.05.2011 tarihine kadar gün sayınızı 3 bin 600’e tamamlarsanız 58 yaşınızı dolduracağınız 2013 yılında yaştan emekli olabilirsiniz.
Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular hakkında yalnız iş kazası ile meslek hastalıkları, analık ve hastalık sigorta kolları uygulanır. Ancak bunlara istekleri halinde malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları uygulanarak emekliliğe esas süre kazanmaları sağlanabilir. Bu nedenle siz de bulunduğunuz cezaevinde böyle bir tesis varsa bu haktan yararlanabilirsiniz ve gerekli günleri (Askerlik borçlanması yapmanızdan sonra kalacak 400 günü) cezaevinde doldurabilirsiniz.
İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI
Bağ-Kur’a 24 Yıl Prim Borcu Varken Ölen Babama Aylığı Nereden Bağlatacağız?
01.06.2006 tarihinde vefat eden babamın ilk olarak SSK kapsamında 1970 yılından 140 gün hizmeti var. 1973 ile 1978 yılları arasında fiili hizmet zammı ile birlikte 5 yıl 9 Emekli Sandığı hizmeti var. Son olarak da 24 yıl 5 ay 15 gün Bağ-Kur’da hizmeti var.
1978 yılında istifa ederek görevinden ayrılmıştı.
Babamın Emekli Sandığı’ndaki hizmetine karşılık anneme ölüm aylığı bağlatabilir miyiz?
Önceki cevabınızda bahsettiğiniz Bağ-Kur’da 1800 günü tamamlamak için Emekli Sandığı’ndaki hizmetini Bağ-Kur’a aktarırsak prim ödemeden Bağ-Kur’dan emekli olabilir mi?
Emekli Sandığı hizmeti SSK’ya aktarıldığı takdirde babamdan dolayı anneme SSK’dan 900 günle ölüm aylığı bağlatabilir miyiz? Bu arada annem de Bağ-Kur’lu ve annemin de Bağ-Kur’a yüklü miktarda borcu var. Annemin borçları için son prim yapılandırma hakkından yararlanabilir miyiz? Rumuz: ROJHATDAĞLI
Sayın Okurum,
Öncelikle belirtmeliyim ki ölüm aylığı son defa prim ödenen kurumca bağlanır. Bu nedenle vefat eden babanızın Bağ-Kur’a ödemiş olduğu primin olup olmadığı çok önemli. Ödemediği Bağ-Kur prim borçlarından 1479 sayılı Kanunun ek 19 uncu maddesi aracılığıyla kurtulmanız mümkün ama ödemiş olduğu primleri iptal etmeniz söz konusu değil. Babanız Bağ-Kur’a prim ödemişse ölüm aylığı için Bağ-Kur’a başvurmanız gerekiyor. Bağ-Kur’a ödediği prim varsa ne kadar az olursa olsun Emekli Sandığı ve SSK sürelerini de birleştirmek suretiyle Bağ-Kur’dan ölüm aylığı bağlatarak annenizi dul aylığı sahibi yapabilirsiniz.
Eğer babanızın veya onun adına hak sahiplerinin Bağ-Kur’a ödediği prim yoksa, 1479 sayılı Yasanın bahsettiğim maddesi aracılığıyla babanızın tüm Bağ-Kur borcundan ve dolayısıyla Bağ-Kur ilgisinden kurtularak Emekli Sandığı’ndan emekliliğini sağlayabilirsiniz. Her ne kadar şu an için 5-10 yıl arası hizmeti varken ölen memur hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanmıyor olsa da 5510 sayılı SSGSS Kanunu ile bu hak 1 Ekim 2008’den itibaren verilecek. Babanızın Bağ-Kur’a ödediği prim yoksa ve daha sonra da ek 19 uncu madde aracılığıyla sigortalılığını durdurmanız halinde Emekli Sandığı’na anneniz için ölüm aylığı başvurusu yapabilirsiniz.
Annenizin Bağ-Kur’a borcu bulunması, ona babanızdan dolayı dul aylığı bağlanmasına engel değildir.
Anneniz için isterseniz ayrıca 5763 sayılı İstihdam Paketi Kanunu sayesinde Bağ-Kur prim yapılandırma hakkından da yararlanabilirsiniz.