Sözcü Gazetesi: Özürlülerin Emekliliğinde Aylık Bağlama Oranı
22 Kasım 2009
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Özürlülerin Emekliliğinde Aylık Bağlama Oranı
Soru: 02.06.1978 doğ. 01.10.1995’te sigortalılığım başladı ve 32 gün çalıştım. Daha sonra 23.09.1996’da başka bir yerde işe başladım. Yüzde 54 engelliyim ve vergi indirim belgesiyle çalışmaktayım. Halen 2 bin 800 günlük primim mevcut. Sigorta başlangıç yaşımı ve emeklilik tarihim nedir? Özürlü emekliliğinde aylık bağlama oranı (ABO) yüzde 60’dan az olamaz deniyordu. Yeni kanunda bu oran değişti mi? Doğan KARABULUT
Cevap: Sigortalılık süreniz 18 yaşın dolum tarihi (02.06.1996) olup bu tarihte sayılan başlangıcınıza ve engel yüzdenize göre 17 yıl ve 3 bin 920 güne tabi olacağınızdan 3 bin 920 günü tamamlamış olmak şartıyla 02.06.2013’te 17 yılı tamamlayarak emekli olabilirsiniz.
506 sayılı eski Kanunun 61. maddesine göre en az yüzde 40 özür raporuyla vergi indirim hakkından yararlanan sigortalılara bağlanacak aylıkların ABO’su yüzde 60’tan az olamıyordu. Oysa 5510 sayılı SSGSS Yasasının geçici 10. maddesine göre ilk defa 01.05.2008’den sonra sigortalılığa başlayan sigortalılar hakkında da 5 bin 400 günden az olamayacak. Yeni Kanunla her yıl yüzde 2’den hesaplandığından bu oran yüzde 30’a tekabül ediyor. Ancak 01.10.2008’den önce 3 bin 600 günü doldurmamış olan sigortalıların yaşlılık aylığı bağlama oranının hesabında, sigortalının Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen ve Kanunun yürürlük tarihinden önceki prim gün sayısını 3 bin 600 güne tamamlayan hizmet sürelerinin her 360 günü için yüzde 3 oranı esas alınacak. Yeni Kanundan önce sigortalı olanlar için üç aşamalı aylık hesaplama sistemi uygulanacağından etkilenme tedrici olacak.
Soru: 1959 doğ. 1984’te başladığım 539 günlük Bağ-Kur sigortalılığından sonra 2 bin 793 günlük de SSK sigortalılığım var. Ne zaman emekli olabilirim? Nilgün BİDER
Cevap: 15 yıl sigortalılık, 3 bin 600 gün ve 50 yaş koşullarının tamamını 24.05.2008-23.05.2011 arasında sağlayabileceğinizden 268 gün daha prim öderseniz 56 yaşını dolduracağınız 2015’te yaştan emekli olabilirsiniz.
Soru: 01.11.1954 doğumlu dayım Tarım sigortalılığına 01.09.1988’de başlamış ve 2 bin 640 gün devam ettikten sonra 01.01.1996’da SSK’ya geçip bir miktarı da isteğe bağlı olmak üzere 3 bin 455 gün yatırmış. 20 aylık askerliğini borçlanmamış olan dayım acaba ne zaman emekli olabilir? Mustafa BALCI
Cevap: Dayınız 55 yaşını 24.05.2008-23.05.2011 arasında tamamladığından 58 yaşını dolduracağı 01.11.2012’de SSK’dan yaştan emekli olabilir. Yaştan emekli olması için askerlik borçlanmasının yararı olmaz. Ama 20 aylık askerliğini borçlanırsa 01.01.2012’de normal emekli olabilir.
Soru: 10.05.1962 doğumlu ve 20.10.1980’den beri SSK’lı olan eşimin Eylül 2009 ayı dâhil 4 bin 310 günü bulunmaktadır. Eşim ne zaman emekli olabilir? Eray ARKIN
Cevap: Eşiniz 690 gün (23 ay) daha prim öderse bu sürenin sonunda Eylül 2001’den itibaren SSK’dan emekliliğe hak kazanabilir.
YARIN: Sigortalılığa Geç Başlamış Vatandaşa Üç Alternatifli Önerimiz
