Sözcü Gazetesi: SSGSS Kanununun Son Haline Göre Emeklilik ve Aylık Bağlama Koşulları – 3 bin 600 Günle Emeklilik SSK’ya Özgüdür
24 Nisan 2008
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
SSGSS Kanununun Son Haline Göre Emeklilik ve Aylık Bağlama Koşulları
Emeklilik Yaşı Esnek Olarak 65’e Yükseltildi
SSGSS Yasasının en çok itiraz edilen emeklilik yaşı konusu esnetilse de düşürülmedi. Buna göre ilk defa SSGSS Kanununa göre sigortalı sayılanlara kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 9000 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartıyla yaşlılık aylığı bağlanacak. Ancak, ilk kez yeni Kanundan sonra sigortalılığa başlayan ve bugünün SSK sigortalıları gibi çalışan sigortalılar için prim gün sayısı şartı 7 bin 200 gün olarak uygulanacak.
Söz konusu yaş şartı;
1) 1/1/2036 ilâ 31/12/2037 tarihleri arasında kadın için 59, erkek için 61,
2) 1/1/2038 ilâ 31/12/2039 tarihleri arasında kadın için 60, erkek için 62,
3) 1/1/2040 ilâ 31/12/2041 tarihleri arasında kadın için 61, erkek için 63,
4) 1/1/2042 ilâ 31/12/2043 tarihleri arasında kadın için 62, erkek için 64,
5) 1/1/2044 ilâ 31/12/2045 tarihleri arasında kadın için 63, erkek için 65,
6) 1/1/2046 ilâ 31/12/2047 tarihleri arasında kadın için 64, erkek için 65,
7) 1/1/2048 tarihinden itibaren ise kadın ve erkek için 65,
olarak uygulanacak.
Ancak yaş hadlerinin uygulanmasında 4/c (Bugünkü adıyla Emekli Sandığı iştirakçisi) ve 4/b (Bugünkü adıyla Bağ-Kur’lu) sigortalıları için 9 bin günün, 4/a sigortalıları (Bugünkü adıyla SSK sigortalıları) için 7 bin 200 prim gün sayısı şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınacak.
Kayıtdışılığın ve dahi işsizliğin diz boyu olduğu ülkemizde SSK’lıların 9 bin günü sağlayamayacakları ve her halükarda yaş haddinden emekliliğe mahkûm olacakları bir nebze olsun görüldü ve 9 bin günden vazgeçilerek 7 bin 200 günde karar kılındı. Şurası bir gerçek ki kayıtdışılığa karşı en güvenilir kurumlar olan kamu kurumlarının özelleştirme ile sürekli küçültüldüğü bu hengâmede 7 bin 200 gün de özel sektörde kolayca tamamlanacak bir süre olarak görülmemeli.
Yaştan Emeklilikte Kademe Getirildi
SSGSS Yasasının 28 inci maddesiyle yaştan kısmi emeklilik için öngörülen 5 bin 400 günlük prim ödeme süresi yasanın yürürlüğünden sonra 4600 günle başlayacak. Bu süre 5 bin 400 gün oluncaya kadar her yıl 100’er gün artırılacak.
Emekli Aylığı Hesabı Karma Olacak
Yeni yasanın yürürlüğünden sonra emekli olan SSK ve Bağ-Kur’luların emekli aylığı hesabı tamamen yeni sitemden yapılmayacak. Eski ve yeni sistemde çalışılan oranlar kendi dönemlerinde geçerli hesaplamalardan müteşekkil olacak. Eski ve yeni sistem aylıkları oransal olarak birleştirilecek. Emekli aylığının alt sınırı ortalama kazancın %35’i olacak, evli ve çocuklar için bu oran %40 olacak. 08.09.1999 tarihinden sonra ilk defa sigortalı olanlar (Bugünkü parayla) şu anki taban aylığın (558 YTL) %40’ı kadar bir taban aylıkla karşılaşacaklar.
İlk 10 Yılın Emekli Aylığı Bağlanma Oranı %3’den Hesaplanacak
Şu an sigortalı olanların yasanın yürürlük tarihinden sonraki ilk 10 yıl için emekli aylığı bağlanma oranı %3’den hesaplanacak. 30.04.2008 tarihi sonrasında ilk defa işe başlayan sigortalıların emekli aylığı bağlanma oranı ise %2 olarak uygulanacak.
Üst Sınırı Aşan Ücret Dışı Ödemeler Sadece İki Ay Boyunca Kazançlara İlave Edilecek
SSGSS Yassına son yapılan bir başka değişiklikle de ücret dışındaki ödemelerin üst sınırı aşan yapıldığı ayda üst sınırın aşılması nedeniyle prime tabi tutulamayan kısmı, ödemenin yapıldığı ayı takip eden aydan başlanarak oniki ayı değil iki ayı geçmemek üzere üst sınırın altında kalan sonraki ayların prime esas kazançlarına ilave edilecek. Yani SSGSS Yasası önemli iddialarından biri olan “Çok kazanandan çok prim alınacağı” savından bir ödün daha vermiş oldu.
Aylık Bağlanma Aşamasındaki Yükümlülükler Netleşti
Emekli aylıklarından yararlanabilmek için, 4/a sigortalısının (Bugünün SSK sigortalısı) çalıştığı işten ayrıldıktan, 4/b sigortalısının (Bugünün Bağ-Kur sigortalısı) sigortalılığa esas faaliyete son verip vermeyeceğini beyan ettikten sonra yazılı istekte bulunmaları, 4/c sigortalısının (Bugünün memurları) ise istekleri üzerine yetkili makamdan emekliye sevk onayı alındıktan sonra ilişiklerinin kesilmesi şart olacak.
Okur Sorularına Kısa Cevaplar
Cemal DİNÇ – 28.01.1962 doğumlu, 23.10.1998 tarihinde isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalılığına başlayan bir sigortalı olarak 15 yılı (5 bin 400 günü) doldurunca Bağ-Kur’dan yaştan emekli olabilirsiniz. 3bin 600 günle emeklilik SSK’dan emeklilikte söz konusu olan bir haktır.
Murat ÇİMEN – 16.10.1964 doğumlu, 01.01.1981 tarihinde ilk defa sigortalılığa başlamış, 2 bin 660 prim günü olan ve 1995 Temmuz ayından beri Bağ-Kur’lu bir sigortalı olarak beş yıl daha Bağ-Kur’a prim öderseniz 50 yaşını dolduracağı 16.10.2014 tarihinde emekli olabilir.
İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI
3 bin 600 Günle Emeklilik SSK’ya Özgüdür
01.01.1956 doğumluyum. SSK girişim 1976 başlarında oldu ve 1980 yılına kadar 213 gün, 1984 yılında ise 240 gün primim var. 17.11.1982 tarihinden bugüne Bağ-Kur kaydım devam ediyor. Bağ-Kur’dan borcumu sildirebilir, 15 yıl ve 3 bin 600 günle yaş haddinden emekli olabilir miyim? İsmi Mahfuz
Sayın Okurum,
Bağ-Kur’luluk sürenizle çakışan 1984 yılındaki 240 gün SSK priminiz geçerli değil. Bundan sonraki 5 bin 187 günü ödeyip fazlasını engel olmaktan çıkartmanız mümkün. Bunun için 5458 sayılı Yasa kapsamında 2007/47 sayılı Genelgeden yararlanma başvurusu yapmanız gerekiyor.
15 yıl ve 3 bin 600 günden emeklilik SSK’ya geçerseniz geçerli olur. SSK’ya geçmeniz de bundan sonra SSK’ya en az bin 260 gün prim ödemenize bağlı. 2007/47 sayılı Genelge kapsamında başvurarak Bağ-Kur sürelerinizin 2 bin 127 günlük kısmını yapılandırarak ödemeniz, fazlasının prim borcunu yatırmamanız halinde kalan sürenin yükünden kurtulursunuz. Ancak SSK’ya bin 260 gün çalışarak prim ödemeden SSK’dan emekli olmanız mümkün olmaz.
İşyerinizi Devrederek SSK Sigortalısı Olabilirsiniz
09.08.1958 doğumluyum. 16.01.1991 tarihinde Bağ-Kur sigortalılığım başladı. Bugüne kadar primlerimi eksiksiz yatırdım. Ne zaman emekli olabilirim? Askerliğimi borçlanmamın yararı olur mu? İşyerimi devredip geride kalan sürede sigortalı olabilir miyim? İsmet BOZ/EDİRNE
Sayın Okurum,
Vermiş olduğunuz bilgilere göre Bağ-Kur’dan emeklilik için tabi olduğunuz yaş 52’dir. Ama askerliğinizi borçlanırsanız bu yaş 51 olur. Sigortalılığa geç başlamış olduğunuz için yaş şartı sizi etkilemiyor. Askerliğinizi borçlanırsanız 16.05.2014 borçlanmazsanız 16.01.2016 tarihinde Bağ-Kur’dan emekli olabilirsiniz. İşyerinizi devrederseniz Bağ-Kur sigortalısı olmak zorunda kalmazsınız. Bağ-Kur kaydını kapatıp bir işyerinde sigortalı olarak çalışmaya başlayıp en az bin 260 gün prim öderseniz askerliğinizi borçlanmak kaydıyla 16.05.2014 tarihinde emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanmazsanız 16.01.2016 tarihinde emekli olabilirsiniz.
