Sözcü Gazetesi: SSGSS Yasası İsteğe Bağlı SSK’lılığı Tarihe Gömüyor, Sigortalılık Türünüzü Değiştiriyor – Bağ-Kur’dan Malûllük Aylığı Almanın Yöntemi – Beklediğiniz Süre Sizin İçin Kayıptır

19 Mart 2008

ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ

 

SSGSS Yasası İsteğe Bağlı SSK’lılığı Tarihe Gömüyor, Sigortalılık Türünüzü Değiştiriyor

09.02.1969 doğumlu kadın sigortalıyım. 01.02.1998 tarihinde başladığım SSK sigortalılığında o tarihten beri 3 bin 330 gündür prim ödüyorum. Daha ne kadar prim yatırmam gerekiyor? En erken ne zaman emekli olabilirim? Yeni çıkacak Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu beni etkiler mi? Y.YAVUZ/BURSA

 

Sayın Okurum,

Vermiş olduğunuz bilgilerdeki ilk sigortalılık tarihinize göre SSK’dan normal sigortalılık için 09.02.2023 tarihinde 54 yaşınızı doldurarak ve 5 bin 975 günü sağlamalısınız. SSK yaştan kısmi emekliliği içinse 58 yaşınızı dolduracağınız 09.02.2027 tarihinde emekli olabilirsiniz. Normal emeklilik için 2 bin 675 gün, kısmi emeklilik için 300 gün daha prim ödemeniz gerekiyor.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (nam-ı diğer Reform Kanunu) sizi elbette etkiliyor ve genel olarak olumsuz etkiliyor. Tüm etkilerini cevabınızda saymam mümkün değil ama en önemli iki olumsuz etkisini sıralayayım.

SSGSS Yasasının ilk etkisini yürürlüğe girmeye başladığında göreceksiniz. Zira Kanunun son halinde netleşen isteğe bağlı sigortalılığın yeni esasına göre bugün devam ettiğiniz isteğe bağlı SSK sigortalılığınız SSGSS Yasası yürürlüğe girer girmez kesilmiş olacak ve isteğe bağlı sigortalılığınız bugünün Bağ-Kur sigortalısıymışsınız gibi 4/b sigortalısı olarak yürüyecek. Bu durumda 4/a sigortalısı olmaya devam etmek istiyorsanız bir işyerinde çalışan bir sigortalı olarak prim ödemeniz gerekecek.

58 yaşında yaştan emekli olmak istiyorsanız ödeyeceğiniz 300 günlük ilave Bağ-Kur priminin

size zararı olmaz, bugünün SSK’dan emekliliği gibi yeni Kanundan sonra 4/a sigortalısı olarak emekli olabilirsiniz. Çünkü son yedi yılda 300 günlük Bağ-Kur primi SSK’dan (4/a sigortalılığından) emekli olmanıza engel oluşturmaz. Ama normal 4/a sigortalılığından (Bugünün SSK sigortalılığı) emekli olmak istiyorsanız 2 bin 675 günün en azından son bin 260 gününde çalışan SSK sigortalısı olarak prim ödemeniz gerekir.

SSGSS Yasasının size ikinci önemli etkisi emekli aylığınızda görülecek. Yeterli gün sayısı sağlamak amacıyla yeni Kanundan sonra da prim ödemeniz gerektiği için emekli aylığınızın görece olarak daha düşük bağlanacağını söyleyebilirim. Bunun nedeni prim sayısı bazında Reform öncesi ve Reform sonrası sürelerinizin hemen hemen eşit olacağı düşünüldüğünde gerek aylık bağlama oranında düşüş ve gerekse yürürlüğünden sonraki her yıl için  %70 oranında kırpılarak eklenecek Büyüme Hızı rakamları nedeniyle karma şeklinde bağlanacak emekli aylığınızda SSGSS Yasasının olumsuz parasal etkisini göreceksiniz.

 

Üç İhtimale Göre Emekliliğiniz

05.02.1974 doğumluyum. 01.03.1993 tarihinde ilk defa SSK sigortalısı oldum. Sağlık durumum nedeniyle Haziran 1998 ayında ayrıldım ve 01.02.1999 ayında isteğe bağlı sigortalı oldum. Ne zamana kadar prim ödemem gerekir ve ne zaman emekli olabilirim? 1998 yılında işten ayrılmama neden olan beyin ameliyatından sonra psikolojik rahatsızlıklarım baş gösterdi. Bundan dolayı erken emekli olabilmem mümkün mü? Gül GÜRHANOĞLU

 

Sayın Okurum,

Vermiş olduğunuz bilgilere göre 49 yaşını doldurduğunuzda 5 bin 600 günle SSK’dan normal emekli olabilirsiniz. Kaç gününüz olduğunu belirtmemişsiniz ama 1993 – 1998 yılları arasında normal çalışan olarak ve 01.02.1999 tarihinden bu yana isteğe bağlı SSK primi ödemişseniz 5 bin gün civarında priminiz olmalı. Eğer 5 bin gün kadar priminiz varsa bu miktarı 5 bin 600 güne tamamlayarak 05.02.2023 tarihinde emekli olabilirsiniz.

3 bin 600 günle 58 yaşını dolduracağınız 05.02.2032 tarihinde yaştan emekli olabilirsiniz.

Yapılacak muayene ve SGK‘nın onayı sonucu şayet çalışma gücü kayıp oranınız en az %67 ise en az bin 800 gününüz de bulunduğuna göre malûlen emekli olmanız da mümkün.

 

Okur Sorularına Kısa Cevaplar

Elmas YILDIZ/İSTANBUL – 14.05.1958 doğumlu, 01.03.1991 sigortalılık başlangıç tarihine ve 3 bin 700 SSK prim gününe sahip bir sigortalı olarak 56 yaşınızı dolduracağınız 14.05.2014 tarihinde SSK’dan kısmî emekli olabilirsiniz.

Yılmaz EREN/ANKARA – 03.08.1962 doğumlu askerliğini ilk sigortalılıktan önce 20 ay olarak yapan ve borçlanan 18.01.1984 tarihinde ilk defa sigortalı olan, 8 bin güne sahip bir sigortalı olarak 47 yaşınızı dolduracağınız 03.08.2009 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Yurdakul DEMİR/ANKARA – 1988 yılında ilk defa SSK sigortalısı olan ve 1989 yılı Eylül ayından bu yana SSK sigortalılığını devam ettiren 1960 doğumlu bir SSK sigortalısı olarak gün sorununuz bulunmadığından 25 yıllık sigortalılığı doldurduğunuzda emekli olabileceksiniz.

 

İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI

 

Bağ-Kur’dan Malûllük Aylığı Almanın Yöntemi

Hem kendim çalışıp hem de işvereni olduğum döküm atölyesi işletmem nedeniyle 2001 – 2005 yılları arasında bin 413 günlük SSK sigortalılığımdan sonra 01.01.2006 tarihinden beri Bağ-Kur sigortalılığım devam ediyor.  İşyerimde başıma gelen kaza nedeniyle çalışma güç ve yeteneğimden kayba uğradım. Artık çalışamıyor, sadece idare ediyorum. Bağ-Kur’dan malûllük aylığı bağlatabilir miyim? Bu hakkı kullanmak için nerden başlamalı neler yapmalıyım? İsmi Mahfuz

 

Sayın Okurum,

Her ne kadar Bağ-Kur sigortalılığınız 2 yıl kadar olsa da SSK sigortalılık sürenizle birlikte beş yıl ve daha fazla süreyle sigortalılığınız olduğu için ilk koşul tamam. İkinci koşul en az %67 oranında çalışma gücü kayıp oranının tespitidir. Bunun için öncelikle ikametgâhınızın bulunduğu Bağ-Kur İl Müdürlüğü’ne başvurmalısınız.

Bağ-Kur sizi yetkili bir hastaneye sevk edecek. Yetkili hastaneden rahatsızlığınızla ilgili olarak alacağınız rapor ve eki evraktan çalışma gücünüzdeki kayıp oranının en az %67 yani üçte iki olduğuna karar verilmiş olur ve Kurum da bu raporu onaylarsa rapor tarihini izleyen aybaşından itibaren malûllük aylığına hak kazanırsınız.

Bağ-Kur’dan malûllük aylığı almak mümkün fakat özürlü statüsünden emekli olmak mümkün değildir. Çünkü böyle bir hak Bağ-Kur sigortalıklarına tanınmış bir hak değildir. Bilindiği üzere malûllük için en az %67 rapor gerekliyken özürlü statüsünden SSK sigortalıları %40 kayıp oranıyla dahi emekli olabilmektedirler.

 

Beklediğiniz Süre Sizin İçin Kayıptır

26.05.1959 doğumluyum. İlk SSK sigortalılık başlangıcım 01.08.1981’dir ve toplam bin 36 günüm var. Askerliğimi 18 ay olarak 1985 -1986 yıllarında yerine getirdim. Şu anda 04.10.2000 tarihinden beri yapmakta olduğum Esnaflığı sürdürmekteyim. Fakat Bağ-Kur’a hiç ödeme yapmadım. Ben bu şartlarla SSK’dan en kısa zamanda nasıl emekli olabilirim? Ruşit BİÇER

 

Sayın Okurum,

Vermiş olduğunuz bilgilere göre emeklilik koşulları bakımından SSK’ya tabi olmanız için en az bin 260 gün (3,5 yıl) SSK’ya prim ödemeniz gerekiyor. 25 yıllık sigortalılık süreniz tamam olduğuna göre bir de toplam 5 bin 75 gün priminiz olması gerekiyor. Bağ-Kur sigortalısı olmanızı gerektiren faaliyetinize ve buna bağlı olarak da Bağ-Kur sigortalılığınıza hemen son verdikten sonra en az bin 260 gün SSK sigortalısı olarak prim ödemeye devam eder ve 5 bin 75 günden eksik kalan süreleri de askerlik borçlanması olarak SSK’ya borçlanırsanız bu 3,5 yıllık sürenin sonunda SSK’dan hemen emekli olabilirsiniz. Bundan sonra yöntemince SSK sigortalılığına geçmeyerek beklemeniz sizin için kayıptır. Tabii ki bu arada Bağ-Kur’a olan borcunuzu tamamen ödemelisiniz.