Sözcü Gazetesi: Taban Aylık Şoku Ölüm Aylıklarıyla Yaşanmaya Başlanacak
25 Şubat 2009
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Taban Aylık Şoku Ölüm Aylıklarıyla Yaşanmaya Başlanacak
4/a sigortalıları (SSK) için 01.10.2008’den sonra öldüğü için karma esasa göre bağlanması gereken ölüm aylıklarında karma aylıklar hesaplanırken, hesaplanan kısmi aylıklara esas tam aylıklara sistemde geçerli olan alt sınır aylıkları uygulanmakla birlikte, kısmi aylıkların birleşmesinden oluşan ve talep yılı Ocak ayı (2009/Ocak ayı) itibariyle hesaplanan yaşlılık aylığı için herhangi bir alt sınır aylığına tabi tutulmaksızın hesaplandığı gibi ödenecek.
Asıl çarpıcı etki sigortalıların 01.01.2000’den önce hizmeti bulunmasına ve bulunmamasına göre hesaplanacak aylıklar farkı olarak iki ayrı alt sınır aylıkları arasındaki farkın damgasını vurmasıyla yaşanacak.
01.01.2000 taban aylıklarının mihenk taşı
Öldüğü için 2009/Ocak ödeme döneminde ölüm aylığı bağlanması gereken ve hizmetleri 01.01.2000’den öncesinden başlayan A kişisi için hak sahiplerine bağlanacak ölüm aylığı;
506 sayılı Kanunun 4447 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki mülga 96 ncı maddesinin birinci fıkrasındaki alt sınır aylığının, aylık başlangıç tarihine aylık artışlarıyla taşınmış miktarının hak sahibi bir kişi ise yüzde 80’inden, hak sahibi iki kişi ise yüzde 90’ından az olamayacak olup bu durumda dosya bazında ödenmesi gereken tutar esas alınmak kaydıyla;
– Bir hak sahibi için 501,12 TL’den
– İki hak sahibi için 546,80 TL’den
az olamayacak.
Oysa aynı tarihte ölen ve tüm hizmetleri 01.01.2000 tarihinden sonrasına ait bulunan B kişisi içinse hak sahiplerine bağlanacak aylıklar “prime esas günlük kazanç alt sınırının aylık tutarının yüzde 35’inden az olmama” esasına ve 2009 Ocak ayında göre ve dosya bazında ödenmesi gereken tutar esas alınmak;
– Yalnız bir hak sahibi varsa 189,63 TL’den,
– Yalnız iki hak sahibi varsa 213,34 TL’den
az olamayacak.
İlk defa sigortalılıkları 2000’den sonra başlayanların emeklilikleri henüz söz konusu olmayacağından bu taban aylık farkları şimdilik özellikle beş yıl sigortalılık süresi ve 900 gün primin yeterli bulunduğu 4/a sigortalılarına ölüm aylığı bağlanması esnasında gündeme gelecek.
İş kazası meslek hastalığı geliri tabanı
Ölüm aylığı gibi iş kazası veya meslek hastalığı halinde meydana gelen belirgin çalışma gücü ve uzuv kayıpları halinde bağlanan gelirlerde ise taban aylık sadece başka birinin sürekli bakımına muhtaç durumdaki sigortalılar için geçerli. Buna göre başkasının bakımına muhtaç olan sigortalılara bağlanacak gelirler, prime esas kazanç alt sınırının aylık tutarının yüzde 85’inden az olmayacak. Örneğin şu anda iş kazası veya meslek hastalığı sonucu başkasının bakımına muhtaç durumdaki sigortalı için bağlanacak gelirin en az miktarı 2009 yılı ilk yarısı için 566,10 TL; ikinci yarısı için 589,05 TL olabilecek.
Okur Sorularına Cevaplar
Feyman TAZEFİDAN/İZMİR – 31.03.1954 doğumlu, 02.10.1990 ilk sigortalılık girişli, 01.10.2008 tarihi itibariyle bin 84 günü çalışarak, bin 305 günü isteğe bağlı olmak üzere toplam 2 bin 389 günlük primi olan bir erkek sigortalı olarak 1 Ekim 2008’den sonra tamamı isteğe bağlı da ödense bin 201 günlük prim ödemesiyle 31.03.2013’de 4/a sigortalılığından (SSK) emekli olabilirsiniz. Varsa 20 aylık askerliğinizi borçlanırsanız 31.03.2012’de de emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması yaparsanız isteğe bağlı ödeyeceğiniz süre de o kadar azalmış olur.
Yeter A. ÖZBERK – 06.07.1968 doğumlu, 01.07.1993 sigortalılık girişli, 2 bin 579 prim günlü bir sigortalı olarak çalışarak veya isteğe bağlı ödeyerek 3 bin 600 günü tamamlamak koşuluyla 06.07.2026’da; 5 bin 675 günü tamamlamak koşuluyla 06.07.2018’de emekli olabilir.