Sözcü Gazetesi: Tabandan Ödenen Primler Emekli Aylığına Olumsuz Yansır – Emekli Sandığı’nda Fiilî Hizmet Zammı Sınırsız Değil – Gelir Vergisi Beyanname ve Ödeme Dönemi Başladı

6 Mart 2008

ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ


 


Emekli Sandığı’nda Fiilî Hizmet Zammı Sınırsız Değil


Emekli Sandığı’na kesenek ödeyenlerden fiilî hizmet zammı ve itibarî hizmet müddeti uygulamalarında SSK’da olduğu gibi bir alt sınır veya üst sınır var mı? Bu tür işlerde çalışanlar resen veya cezaî bir işlem sonucu işlerine son verilirse fiilî hizmet zammından yararlanabilirler mi? Şakir ZENGİN/BURSA


 


Sayın Okurum,


Bilindiği üzere 506 sayılı Kanunun ek 5 inci maddesinde gösterilen işlerde çalışanlara SSK’da tanınan emeklilik avantajına ilave sigortalılık süresi (İtibarî hizmet süresi) deniyor ve SSK’dan emeklilikte bu olanaktan yararlanmak için söz konusu kapsamda geçen sürenin en az 3 bin 600 gün olması gerekiyor. İlave sigortalılık süresi SSK’dan emeklilik için gereken üç koşul olan sigortalılık süresi (kadınlar için 20 yıl, erkekler için 25 yıl), yaş ve prim gün sayısından sadece prim gün sayısına yansımayan diğer iki şarta olumlu yansıyan bir avantaj oluyor.  


Oysa Emekli Sandığı’ndan emeklilikte iki koşul var yaş ve hizmet süresi. Emekli Sandığı’ndaki hizmet süresi kavramı SSK’daki sigortalılık süresi ve prim gün sayısının ikisini birden kapsayan bir özelliğe sahip bulunuyor. Bu bakımdan Emekli Sandığı’ndaki fiilî hizmet zammı ilave gün sayısı da sağlıyor. Yani bir memur (örneğin polis veya asker) 1 yıl görev yaptığında 360+90= 450 gün çalışmış gibi değerlendiriliyor. Otomatikman günü de artıyor. Hâlbuki SSK ilave sigortalılık süresinde (örneğin gemi adamı, gazeteci) yılda 90 gün eklenen süre sigortalılık süresini artırırken prim gün sayısını artırmıyor. Bu bakımdan SSK’da geçmiş itibari hizmet süreleri Emekli Sandığı’ndan emeklilikte en az 3 bin 600 gün bile olsa prim günü sayılmadığı için bir anlam ifade etmiyor.


Emekli Sandığı’nın kendi içinde fiilî hizmet müddeti zamları, emeklilik muamelelerinde fiilî hizmet sayılırken bu zamların toplamı (Lokomotif makinist ve ateşçileri hariç) 8 yılı geçemiyor.


Emekli Sandığı’na tabi şekilde bu tür işlerde görev yaparak fiilî hizmet zammı kazananlar resen veya cezaî bir işlem sonucu işlerine son verilirse dahi fiilî hizmet zammından yine yararlanabiliyorlar.


Yine Emekli Sandığı uygulaması olarak, askerlerden savaş, seferberlik ve iç tedip hareketlerine katkıda bulunanlara, bulunup esir düşenlerin bağlanacak aylıklar ve yapılacak kesenek iadesi ve toptan ödemelerinin hesabında fiilî hizmet müddetlerine çeşitli oranlarda eklenen süre olan itibarî hizmet süresi ise 3 aydan az ve toplamı 5 yıldan fazla olamaz.


 


Tabandan Ödenen Primler Emekli Aylığına Olumsuz Yansır


15.04.1971 doğumluyum. SSK başlangıç ve işe giriş tarihim 07.09.1988 olup 28.12.2007 tarihinde ise işten ayrıldım. Askerlikten muafım. Bugüne kadar prim ödemelerim yüksek basamaktan ödendi. Eğer 25 yılımı doldurmak ve sağlıktan yararlanmak için prim ödemelerim asgarî ücretten ödenirse bu durum emekli maaşımı etkiler mi? Dursun ARSLAN


 


Sayın Okurum,


SSK’dan emeklilik için gerekli prim gün sayısını yüksek ortalama kazanç üzerinden tamamladığınız halde tabandan isteğe bağlı olarak prim ödemeye devam ederseniz elbette ki ortalama kazanç düzeyindeki düşüş nedeniyle emekli aylığınız bundan olumsuz etkilenir. Her yıl 12 ay boyunca devamlı olarak tabandan ödemek yerine yılda altı ay boyunca en azından tabanın iki katı kadar kazanç üzerinden ödenen primler hem aylığınızda düşmeye nispeten engel olur, hem de sağlık yardımından mahrum kalmazsınız. Bu nedenle yıl boyunca asgarî ücretle çalışacağınıza yılda altı ay asgarî ücretin iki katı ücretle çalışmak daha uygundur. Bu şekilde sağlık yardımından da mahrum kalmış olmazsınız.  


 


OKUR SORULARINA KISA CEVAPLAR


Arzu YILMAZ/BALIKESİR – 01.08.1980 tarihinde ilk defa SSK sigortalısı olan 30.10.1957 doğumlu 3 bin 625 prim gününe sahip bir sigortalı olarak emekliliği hak etmiş durumdasınız. Hemen SSK’ya aylık başvurusunda bulunun.


D.PAMUK – 10.08.1958 doğumlu ve ilk sigorta başlangıcı 01.09.1999 olup toplam 2 bin 527 günlük SSK primi olan anneniz 5 bin 975 gün primi olduğunda 56 yaşını da dolduracağı 10.08.2014 tarihinden sonra SSK’dan normal emekli olabilir.  Anneniz 58 yaşını dolduracağı 10.08.2016 tarihinde 3 bin 600 günle de yaştan emekli olabilir.


Hüseyin ERGÜL – Şu an isteğe bağlı SSK sigortalısı olursanız primleriniz SSK’ya ödenmiş olur. Fakat yeni Kanundan sonra isteğe bağlı SSK sigortalısı olamaz, Bağ-Kur’lu sayılırsınız. Yeni Kanundan sonra ayrıca Genel Sağlık Sigortası primi de ödeyeceğinizden sağlık yardımından yararlanacaksınız.


 


İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI


 


Gelir Vergisi Beyanname ve Ödeme Dönemi Başladı


 


2007 yılı gelirlerine ait Yıllık Gelir Vergisi Beyannameleri verme süresi 1 Mart 2008 tarihinde başlamıştı. 25 Mart 2008 tarihi akşamına kadar verilebilecek olan beyannamelere istinaden hesaplanan gelir vergisinin ilk taksiti 31 Mart 2008 akşamına kadar, ikinci taksiti ise 31 Temmuz 2008 akşamına kadar ödenebilecek.


 


Sakatlığı veya hastalığı nedeniyle vergi dairelerine gelemeyecek mükelleflerin beyannameleri ikametgâhlarında alınabilecek. Bu mükellefler söz konusu hizmetten yararlanmak amacıyla Alo 189 Maliye hattından talepte bulunabilecekler.


 


Zamanında beyanname vermeyenlere usûlsüzlük ve vergi zıyaı cezalarıyla gecikme faizi uygulanacak.


 


Sendika Aidatları Ticari Kazançtan İndirilebiliyor


2821 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi uyarınca bir aylık tutarı işyerinde işçilere ödenen çıplak ücretin bir günlük toplamını aşmaması gereken ve işverenlerce sendikalara sendika aidatları ticari kazançtan gider olarak indirilebiliyor. Ancak söz konusu aidatların ticari kazançtan indirilebilmesi için ait olduğu yılda Sendikaya fiilen ödenmesi zorunlu bulunuyor. Çıplak ücretin brütlerinin aylık toplamının otuza bölünmesiyle ilgili ay için gider yazılabilecek aidat tutarı bulunuyor. Çıplak ücret, fazla çalışma, prim ikramiye, sosyal yardım gibi ek ödemeleri içermeyen ücret anlamına geliyor.


 


İşverence İşçiler İçin Ödenen Bireysel Emeklilik Katkı Payları da Gider Yazılabilecek


Ücretlinin elde ettiği brüt ücretin %10’unu ve yıllık bazda da asgari ücretin brüt yıllık tutarını aşmaması koşuluyla İşverenlerce işçiler adına ödenen bireysel emeklilik katkı payları da ticari kazancın saptanmasında gider olarak yazılabilecek.


 


Sakatlık İndiriminden Serbest Meslek Kazancı Sahipleri İle Basit Usûlde Vergilendirilenler de Yararlanabilecek


Serbest meslek kazancı sahipleri ile basit usûlde vergilendirilenlerden başka, bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek ve hizmet erbabı için de 193 sayılı Yasanın 31 nci maddesindeki sakatlık indirimi uygulanabilecek.


 


20.01.2009’da Emeklisiniz


20.01.1952 doğumluyum. 07.01.1986 – 05.09.2003 tarihleri arasında 17 sene 7 ay 25 günlük Bağ-Kur sigortalılığım var. Ne zaman emekli olabilirim? Mustafa ÜNAL/İSTANBUL


 


Sayın Okurum,


Bağ-Kur’a prim borcunuz bulunmuyorsa mevcut sürenizle 57 yaşınızı dolduracağınız 20.01.2009 tarihinden itibaren emekliliğe hak kazanmış olacaksınız.