Sözcü Gazetesi: Yeni Dönemde Yurtdışı Borçlanması Yöntemi

14 Kasım 2008

ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ



Yeni Dönemde Yurtdışı Borçlanması Yöntemi



 



5510 sayılı Yasa sosyal güvenlik sistemini temelden değiştirdiği gibi 3201 sayılı Yasa çerçevesinde düzenlenen yurtdışı borçlanması işlemini de yeniden düzenlemiş bulunuyor.



 



Yurtdışı Borçlanma miktarının tespiti



            Borçlanma tutarı, borçlanma talep tarihindeki 16 yaşından büyük işçiler için geçerli asgari ücretle asgari ücretin 6,5 katı arasında başvuru sahibince seçilen prime esas günlük kazancın yüzde 32’sinin borçlanılacak gün sayısı ile çarpımı olarak hesap edilecek.



            Borçlanma tutarının tespitinde, adi posta veya kargo yolu ile veya SGK’ya doğrudan yapılan yazılı başvurularda Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesinin SGK’nın evrak kayıtlarına intikal ettiği tarih esas alınacak. Taahhütlü, iadeli taahhütlü veya APS olarak gönderilen yurtdışı borçlanma taleplerinde ise dilekçenin postaya verildiği tarih, SGK’ya intikal tarihi olarak kabul edilecek.



            Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi ile seçilen bir günlük borçlanma miktarının tespitine esas kazanç, borç tutarının ilgiliye tebliğ tarihine kadar yapılacak yazılı başvuru üzerine, yeniden belirleyeceği prime esas kazanca göre değiştirilebilecek.



 



Yurtdışı Borçlanma bedelinin tebliği



             Başvuru üzerine SGK’ca tahakkuk ettirilen borç tutarı, ilgiliye iadeli taahhütlü olarak ve YTL cinsinden tebliğ edilecek. Posta alındısının ilgiliye teslim edildiği tarih, borcun tebliğ tarihi olacak.



 



Yurtdışı Borçlanma bedelinin ödenmesi



Tebliğ edilen borç, Türkiye’de ödenmesi halinde YTL, yurtdışından ödenmesi halinde ise YTL karşılığı döviz olarak ödenecek.



Borcun tebliğ edildiği tarihten itibaren üç ay içinde ödenmemesi halinde, borçlanma işlemi geçersiz sayılacak. Üç aylık süre içerisinde borcun bir kısmının ödenmesi halinde, ödenen miktara isabet eden süre geçerli sayılacak. Borcun bir kısmını veya tamamını ödemeyenlerin bu sürelerinin değerlendirilmesi, yeniden yazılı başvuruda bulunmaları ve tahakkuk eden borç miktarını süresi içinde ödemelerine bağlı olacak.



 



Borçlanmadan vazgeçme



Borçlanma başvurusunda bulunup borcu tebliğ edilmeden ya da tebliğ edildikten sonra üç aylık süre içinde borçlanma başvurusundan vazgeçtiklerini yazılı olarak ilgili sosyal güvenlik kuruluşuna bildirenlerin borçlanma başvuruları geçersiz sayılacak.



Tahakkuk ettirilen borcun tamamını veya bir kısmını ödeyenlerden borçlanmalarının iptal edilmesi için başvuruda bulunanların ödedikleri borçlanma tutarının tamamı, faiz uygulanmaksızın YTL olarak iade edilecek. Kısmi iade yapılmayacak. Yani 1000 YTL borcunun tamamını ödeyen (A) sigortalısı tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde iptal başvurusu yaparsa ödediği bu 1000 YTL kendisine faizsiz olarak iade edilebilecek. Keza 1000 YTL borcunun 500 YTL’sini ödeyen (B) sigortalısı da üç ay içinde iptal başvurusu yaparak ödediği bu 500 YTL’yi faizsiz olarak geri alabilecek. Ancak ödenen paranın bir kısmının iadesini isteyerek diğer kısmının değerlendirilmesi konusundaki talebi kabul edilmeyecek.



 



Borçlanma bedelinin iadesi mümkün



            Sigortalıların borçlandıkları hizmetleri ile malûllük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamamış olması veya sigortalı ölmüşse hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanmamış olması koşuluyla üç aylık süreden sonra da borçlanma iadesi mümkün bulunuyor. Ancak iadeler borçlanma tutarının tamamının faiz uygulanmaksızın YTL olarak iadesi biçiminde yapılıyor. Borçlandıkları hizmetler dikkate alınarak aylık bağlanmış olanlar, borçlanma başvurusundan vazgeçemeyecek ve bunların ödedikleri borçlanma tutarı iade edilmeyecek.