Sözcü Gazetesi: Yeni Prim Yapılandırma Kanunu Nasıl Uygulanacak ? (1) – İstihdam Paketi İşverenlere Ne Getiriyor? (1)
22 Mayıs 2008
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Yeni Prim Yapılandırma Kanunu Nasıl Uygulanacak ? -1-
TBMM’ce kabul edilip Cumhurbaşkanlığı’na onay için gönderilen ünlü “İstihdam Paketi”ne ilişkin 5763 sayılı Yasadaki Prim Yapılandırma Hakkını diğer konulardan ayrı olarak bu köşemizde işlemeye çalışacağız.
Geleneksel Prim Yapılandırma Hakkı Bir Kez Daha Geliyor
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’in ifadesine göre SSK ve Bağ-Kur prim alacaklarının 43.5 milyar YTL olduğu, bunların 10.8 milyar YTL’sinin SSK, 25.9 milyar YTL’sinin ise bağımsız çalışanlara ait Bağ-Kur alacağı olduğu, 6.7 milyar YTL’sinin de Tarım Bağ-Kur alacağı olduğu açıklanmıştı.
İşte temelini bu rakamların oluşturduğu gerekçeyle henüz Cumhurbaşkanlığınca onaylanmamış durumda olan kamuoyunda “İstihdam Paketi” olarak tanınan ve TBMM’de kabul edilen 5763 sayılı Yasanın 26 ncı maddesiyle 5510 sayılı Kanuna aşağıdaki eklenen geçici 23 ve 24 üncü maddelerle prim yapılandırma hakkı getiriliyor.
5458 sayılı Yapılandırma Yasası da Erken Yaşlandı, Dürüst Vatandaş Cezalandırılıyor
Bir önceki yapılandırma kanunu olan 5458 sayılı Kanun kapsamında 849 bin sigortalı başvuru yapmış, yalnızca 211 bin 714 sigortalı yapılandırma kapsamında yükümlülüklerini yerine getirerek yararlanabilmişti. 5548 sayılı Yasa prim yapılandırma yasalarının artık alışkanlık haline gelmesinden dolayı normal zamanında ödeme yapanların ödeme alışkanlıklarını olumsuz etkilemesi, çok borcu olanla az borcu olana orantısız taksit uygulanması, SSK ve Bağ-Kur’ca çıkartılan genelgelerle yapılandırmada bileşik faiz uygulanması gibi nedenlerle yeterince başarılı olamamıştır ki biri bitmeden yenisi karşımıza çıkagelmiştir.
Bilindiği gibi 5458 sayılı Kanuna göre yapılandırılmış borçların bir takvim yılında üçten fazla ödenmemesi halinde taksitlendirme bozulmaktaydı.
İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI
İSTİHDAM PAKETİ İŞVERENLERE NE GETİRİYOR? -1-
Kamuoyunda “İstihdam paketi” olarak bilinen “İş Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Onay için Cumhurbaşkanlığı’nda bekleyen ünlü İstihdam Paketindeki “Prim Yapılandırma” dışında, İşverenler açısından diğer tüm getirileri bu köşemizde değerlendireceğiz.
Muvazaaya Karşı Asıl İşveren – Taşeron İlişkisi Yazılı Olacak
Yasayla, asıl işveren ile alt işveren (Taşeron şirket) arasında kurulan ilişkinin yazılı yapılması şartı getiriliyor.
Buna göre, iş alan alt işveren, kendi iş yerinin tescili için asıl işverenden aldığı yazılı işverenlik sözleşmesini, gerekli belgelerle, çalışma bölge müdürlüklerine bildirecek. Bölge müdürlüğünce tescili yapılan bu iş yerine ait belgeler, gerektiğinde iş müfettişlerince incelenecek. İnceleme sonucunda muvazaalı (Danışıklı) işlemin tespiti halinde, bu tespite ilişkin gerekçeli müfettiş raporu, işverene tebliğ edilecek.
İşveren, bu rapora, tebliğ tarihinden itibaren 6 iş günü içinde yetkili iş mahkemesine itiraz edebilecek. İtiraz üzerine verilen kararlar, kesin sayılacak.
Eğer itiraz edilmemiş veya mahkeme, danışıklı işlemin tespitini onamışsa, tescil iptal edilecek. Alt işverenin işçileri, başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçileri sayılacak.
Yaptığı işle ilgili bölge müdürlüklerine bildirimde bulunmayan alt işverene, çalıştırdığı her işçi için 150 YTL, iş yerini muvazaalı olarak bildiren asıl işveren ile alt işveren veya vekillerine ayrı ayrı 10 bin YTL idari para cezası verilecek.
İş Kanunundaki Çalıştırma Zorunlulukları Daraltılıyor
Halen zorunlu çalıştırma oranları; kamu işyerlerinde özürlüler için %4, eski hükümlüler için %2 olarak; özel sektör işyerlerine özürlüler için %3, eski hükümlüler için %1, terör mağdurları için de %2 olarak uygulanmaktaydı.
Genel, katma ve özel bütçeli kurum ve kuruluşlarla mahalli idareler ve sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait olan her nevi teşebbüs veya bağlı ortaklıklar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memur kadroları ile sözleşmeli personel ve sürekli işçi kadrolarının binde 7’sini terör mağdurlarına ayırıyorlardı.
Yeni düzenlemeyle İş Kanunundaki özürlü, eski hükümlü ve terör mağdurlarının çalıştırılma zorunluluğuna da yeni düzenleme getirilerek, eski hükümlü ve terör mağdurları için işverene getirilen zorunlu istihdam kaldırılıyor.
Özel sektör işverenleri 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları iş yerlerinde yüzde 3 özürlü, kamu iş yerlerinde ise yüzde 4 özürlü ve yüzde 2 eski hükümlü işçiyi, meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştıracaklar.
Özel Sektör işverenleri Terör Mağduru ve Eski Hükümlü çalıştırma zorunluluğunda olmayacak. Kamu kurumları ise terör mağduru çalıştırma oranını binde 7’den yüzde 1’e yükseltecek.